Όχι άλλες αλησμόνητες πατρίδες
* Εθνική αναγκαιότητα η διατήρηση της ιστορικής μνήμης
«Το δικαίωμα στη μνήμη και την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας είναι καθήκον και ιερή μας υποχρέωση απέναντι στους χιλιάδες νεκρούς. Η θυσία και το δράμα των θυμάτων της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου εξακολουθεί να παραμένει άσβεστη. Όχι για να καλλιεργεί το μίσος ανάμεσα στους λαούς, αλλά για να πληροφορηθούν οι σύγχρονοι πολίτες τη γενοκτόνο πολιτική των Τούρκων, για να θωρακισθούν οι ψυχές ώστε να μη θρηνήσουμε ποτέ πια θύματα, να μη ζήσουμε άλλη προσφυγιά και να μην έχουμε άλλες αλησμόνητες πατρίδες». Σ’ αυτά τα συγκινητικά λόγια της δρ. Φιλολογίας Σοφίας Καστανίδου, συμπυκνώνεται το νόημα της χθεσινής εκδήλωσης μνήμης για τη γενοκτονία των Ποντίων που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα παρουσία των τοπικών, πολιτικών, στρατιωτικών και θρησκευτικών αρχών. Αναφερόμενη ειδικότερα στις κοινωνικές και πολιτικές αιτίες που διαμόρφωσαν τις συνθήκες για τον απηνή διωγμό και τον ξεριζωμό χιλιάδων Ελλήνων του Πόντου, η κ. Καστανίδου - εντός του ιερού ναού της Αναλήψεως, λόγω της βροχής - υποστήριξε ότι «το καταρρέον οθωμανικό γραφειοκρατικό κατεστημένο, συμμαχώντας με τις περιθωριοποιημένες και συστηματικά φανατισμένες τουρκικές μάζες, έλυσε διαμέσου του φυσικού και βιολογικού αφανισμού, της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, τα προβλήματα που δημιούργησε μια εθνική σύγκρουση, η οποία όμως ήταν ταυτόχρονα κοινωνική και ταξική. Το κεμαλικό κίνημα, φορέας ρατσισμού και όργανο της αποικιοκρατικής ανασυγκρότησης στην περιοχή, δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί εύκολα ως απλό, κλασικό, απελευθερωτικό κίνημα. Κανένα απελευθερωτικό κίνημα δεν διαπράττει πολιτικές γενοκτονίες σε βάρος άλλων λαών, ούτε κάνει λαούς χωρίς πατρίδα. Οι προθέσεις του τουρκικού σοβινισμού - συνέχισε η ομιλήτρια - διαφαίνονται καθαρά στα λόγια του Τούρκου πρεσβευτή Αχμέτ Ριζά, καθώς αναφερόταν στους Έλληνες της Μικρασίας: «Η νέα Τουρκία θέλει να τελειώνει με τη σύγχυση των δύο εθνικοτήτων, δηλαδή τους Έλληνες και τους Τούρκους. Θέλει να καταλάβουν οι Έλληνες ότι οι Έλληνες της Τουρκίας είναι Τούρκοι. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο πρέπει να πάψει να είναι εστία Ελληνισμού. Οι Οθωμανοί, που είναι οι μόνοι κύριοι του σπιτιού τους, θα επιβάλλουν τη θέλησή τους σε όλους με μεγαλύτερη από άλλοτε σταθερότητα και με όλα τα μέσα».
Η εφημερίδα «Χαμέτ-Μιλέτ» της Κερασούντας στις 19.5.1912 είχε τίτλο «Σπάθη και ουχί πολιτική». Οι σποραδικές δολοφονίες έγιναν διωγμοί. Το Πατριαρχείο, ανήμπορο να βοηθήσει, αναγκάστηκε σε ένδειξη πένθους να κλείσει στις 15 Μαΐου 1914 όλες τις εκκλησίες και τα σχολεία και να καταγγείλει στις Μεγάλες Δυνάμεις τους νέους διωγμούς. Δεν πέτυχε όμως τίποτα, γιατί κηρύχθηκε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο οποίος απλοποίησε τα πράγματα. Η Τουρκία συνασπισμένη με τη Γερμανία, χωρίς το φόβο αντίδρασης των συμμάχων, θα μπορούσε να εφαρμόσει το σχέδιο εξόντωσης των χριστιανών κατοίκων της περιοχής του Πόντου, οι οποίοι κρατούσαν στα χέρια τους το εμπόριο και κατ’ επέκταση τον οικονομικό πλούτο, ξεκινώντας με τη στρατολογία τους στα τάγματα εργασίας. Οι μετατοπίσεις των πληθυσμών, οι λεηλασίες, οι πυρπολήσεις των χωριών, οι βιασμοί και δολοφονίες είχαν ως κύριο στόχο την αλλοίωση του εθνολογικού χαρακτήρα των ελληνικών περιοχών του Πόντου, για να πετύχουν ευκολότερα τον εκτουρκισμό εκείνων που θα απέμεναν. Σ’ ολόκληρο τον Πόντο μέχρι την τραγική κατάληξη του ’23 περιόδευσε ο θάνατος με τις φρικτές μορφές του.
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΜΝΗΜΗΣ
Η γενοκτονία όμως - υπογράμμισε η κ. Καστανίδου - συνεχίστηκε και έγινε γενοκτονία μνήμης. Γεωπολιτικοί λόγοι και κρατικές σκοπιμότητες επέβαλαν ώστε τα τελευταία χρόνια αυτή να παραμείνει στη λήθη. Και για μας τους Έλληνες αποτελεί ντροπή, και υπάρχουν ευθύνες, γιατί χρειάστηκε να περάσουν 71 ολόκληρα χρόνια από το τέλος της βάρβαρης γενοκτονίας και του ξεριζωμού των προγόνων μας από τον Πόντο, τη Θράκη, τη Μικρά Ασία για να φτάσει επιτέλους η στιγμή που σύσσωμη η ελληνική Βουλή στη συνεδρίαση της 24ης Φεβρουαρίου 1994 ψήφισε νόμο βάσει του οποίου ορίζεται η 19η Μαΐου ως «Ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου»....Ενώ λοιπόν σε μας τους Ποντίους αφαιρέθηκε το δικαίωμα στην ύπαρξη - κατέληξε η ομιλήτρια - το δικαίωμα να διατηρούμε και να κατέχουμε ειρηνικά το έδαφός μας και σήμερα είμαστε διάσπαρτοι σε πολλές περιοχές του πλανήτη - Ελλάδα, Ρωσία, Αμερική, Αυστραλία - χωρίς το δικαίωμα συλλογικής ζωής και επικοινωνίας, ωστόσο το αίσθημα της ταυτότητας, το ότι δηλαδή ανήκουμε σε μια κοινωνική ομάδα με κοινή Ιστορία και πολιτισμό, είναι ακόμα πολύ δυνατό. Είναι αυτό που φανερώνουμε στην πρώτη γνωριμία μας μ’ έναν συμπατριώτη μας με την έκφραση «τεμέτερον». Τούτο το βαθύ αίσθημα δεν μπόρεσαν να μας το στερήσουν». Μετά την ομιλία οι εκπρόσωποι των αρχών και δεκάδες συμπολίτες κατευθύνθηκαν στη νεότευκτη πλατεία της συνοικίας, όπου υπάρχει το μνημείο των Αλησμόνητων Πατρίων. Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων νομού Λάρισας κ. Σ. Σταμπουλίδης και ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων, η παρουσίαση ενός ποντιακού τραγουδιού από μέλη του συλλόγου, ενός λεπτού σιγή και η ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από στρατιωτική μπάντα. Στην εκδήλωση παρέστησαν και κατέθεσαν στεφάνι οι βουλευτές Μάξ. Χαρακόπουλος, Κ. Αγοραστός, Γ. Γαρουφαλιάς, ο νομάρχης Λ. Κατσαρός, ο δήμαρχος Λαρισαίων Κ. Τζανακούλης, ο γενικός διευθυντής Περιφέρειας Θεσσαλίας Κ. Μέγας, εκπρόσωποι της 1ης Στρατιάς, ΑΤΑ, ΕΛΑΣ, ΠΥΛ, οι πρόεδροι της Ένωσης Αναπήρων και Θυμάτων Πολέμου, του Συνδέσμου Αναπήρων Εθνικής Αντίστασης ’41-’44, εκπρόσωποι της Ισραηλιτικής Κοινότητας, της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας, του ΛΑΟΣ, του Συνδέσμου Αποστράτων Χωροφυλακής, της ΠΟΑΕΑ, του ΠΣΑΕΕΑ, του Συλλόγου Κυπρίων, του Μορφωτικού-Εκπολιτιστικού Συλλόγου Αβέρωφ «Ο Θετταλός», του Συλλόγου Ποντίων, του Συλλόγου Παλιννοστούντων Ποντίων η «Οσία Αικατερίνη», ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρισας Κ. Γιαννούλας, αντινομάρχες, αντιδήμρχοι, νομαρχιακοί και δημοτικοί σύμβουλοι και δεκάδες συμπολίτες.
Πηγή: Ελευθερία
