Monday, June 18, 2007

Τα σχολικά βιβλία στην Τουρκία

Αφιερωμένο στην Μ. Ρεπούση συγγραφέα του βιβλίου ιστορίας της ΣΤ' Δημοτικού


Μάθημα μιλιταρισμού στην Τουρκία

Του Αλέξανδρου Μασσαβέτα

"Βιβλία ντροπής" και "αίσχος για την ανθρωπότητα" χαρακτήρισε τα τουρκικά σχολικά συγγράμματα το Ιστορικό Ίδρυμα, μη κρατικός φορέας που συγκεντρώνει ορισμένους από τους προοδευτικότερους ιστορικούς και κοινωνιολόγους της χώρας. Τα διανεμόμενα συγγράμματα έχουν καταστεί στόχος της φιλελεύθερης διανόησης και των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που στηλιτεύουν το μιλιταριστικό εθνικισμό τους και τη στείρα κατήχηση στην επίσημη ιδεολογία (Ατατουρκισμό). Το Ιστορικό Ίδρυμα πρότεινε, με έκθεσή του το 2005, σαρωτικές αλλαγές. Οι έκτοτε συντελεσθείσες ασήμαντες τροποποιήσεις στα εγχειρίδια, δεν αναιρούν τον χαρακτηρισμό.

Το εθνικιστικό και κατηχητικό πνεύμα των εγχειριδίων είναι αμέσως εμφανές από την όλη τους σημειολογία. Στην τρίτη σελίδα όλων εικονίζεται η τουρκική σημαία και ο εθνικός ύμνος, στην πέμπτη το πορτρέτο του Εθνάρχη. Στην τέταρτη το περίφημο "Σάλπισμα του Ατατούρκ προς τη νεολαία" προειδοποιεί τον μαθητή πως αποτελεί τον φρουρό της Ανεξαρτησίας και της Τουρκικής Δημοκρατίας ενάντια στους εσωτερικούς και εξωτερικούς "φαύλους". Την απαιτούμενη για την υπεράσπισή τους δύναμη ο μαθητής θα τη βρει "στο ευγενές αίμα που κυλά στις φλέβες σου". Στην τελευταία σελίδα των συγγραμμάτων "Χάρτης του Τουρκικού κόσμου" απλώνεται από τις ακτές του Αιγαίου και τα Κατεχόμενα μέχρι βαθιά μέσα στο κινεζικό έδαφος, καταλαμβάνοντας όχι μόνο τις τουρκόφωνες Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, αλλά και αχανείς εκτάσεις της Ρωσίας!

Κατ' εντολή

Ο εθνικισμός καλλιεργείται κυρίως από τα συγγράμματα της Ιστορίας, της "Ιστορίας του Ατατουρκισμού" και του "Μαθήματος Εθνικής Ασφάλειας", που εισήχθη κατ' εντολή του στρατεύματος μετά το πραξικόπημα του 1980. Στα βιβλία "Κοινωνικών Επιστημών" του δημοτικού η Τουρκία περιγράφεται ως "η ωραιότερη χώρα του κόσμου", η ημισέληνος ως "η ομορφότερη σημαία". Στο βιβλίο "Ανθρώπινα Δικαιώματα" του δημοτικού διαβάζουμε: "Στην τουρκική κοινωνία η αγάπη για τη χώρα και τη σημαία είναι πολύ σημαντική, η δε στρατιωτική θητεία ιερό χρέος". Στο βιβλίο Γλώσσας της Γ΄ Λυκείου γράφεται: "Η τουρκική νεολαία, φρουρός της Δημοκρατίας, έχει εθνικό χρέος να υπερασπισθεί τη γλώσσα μας". Βασικός στόχος του μαθήματος μουσικής Λυκείου διακηρύσσεται "η ανάκρουση του εθνικού ύμνου με ενθουσιασμό". Στο σύγγραμμα του μαθήματος Εθνικής Ασφάλειας διαβάζουμε, "Καμία ιδέα ή στοχασμός που στρέφεται κατά του εθνικού συμφέροντος δεν γνωρίζει προστασία..." "Πρωταρχικό χρέος του κράτους μας και καθενός μας να συντελέσει στην αύξηση της εθνικής ισχύος". "Αν το έθνος μας εδώ και πολλά χρόνια δεν εδέχθη επίθεση, αυτό οφείλεται στη στρατιωτική του ισχύ".

Η ύπαρξη του ατόμου θεωρείται υπό το πρίσμα της εθνικής τελολογίας. "Πρέπει να υπακούμε στους νόμους για χάρη της εθνικής ενότητας" (Θρησκευτικά Λυκείου). "Έκαστος είναι ελεύθερος στο μέτρο που δεν θίγει την ενότητα του έθνους και του κράτους" (Κοινωνικές Επιστήμες Δημοτικού).

"Όλοι εναντίον μας"

Το τουρκικό έθνος όχι μόνο έχει πέσει θύμα μιας εκστρατείας λασπολογίας από "ξένες χώρες που μας εχθρεύονται", αλλά βρίσκεται αντιμέτωπο με διεθνή συνωμοσία. Στα βιβλία τονίζεται συνεχώς πως η Οθωμανική Αυτοκρατορία συμπεριφέρθηκε με ανεπανάληπτο σεβασμό προς εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες. "Το έθνος μας είναι το μόνο που σέβεται όσους ανήκουν σε άλλα έθνη και θρησκείες" (Θρησκευτικά Δημοτικού) "Στο πανίσχυρο Οθωμανικό κράτος συγκεντρώθηκαν πολλές διαφορετικές κουλτούρες. Η τουρκική ουδέποτε διανοήθηκε να συνθλίψει τις άλλες" (Ιστορία Λυκείου 2). Οι Χριστιανοί, και δη οι Έλληνες, "έζησαν πάντοτε σε καθεστώς ευμάρειας" και "επωφελήθηκαν της δίκαιης διακυβέρνησης, διαφυλάττοντας τη θρησκεία, τις παραδόσεις και τη γλώσσα τους" (Οθωμανική Ιστορία Λυκείου).

Ξένη προπαγάνδα

Γίνεται συνεχώς λόγος για τα σχέδια των Μεγάλων Δυνάμεων να διαιρέσουν την Αυτοκρατορία και να διαμοιράσουν τα εδάφη της, και για το πώς "χρησιμοποίησαν" τους Χριστιανούς κατοίκους της προς αυτό το σκοπό. "Τα έθνη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ξεσηκώθηκαν πάντοτε λόγω εξωτερικών προκλήσεων". "Το 1875, ως αποτέλεσμα εσωτερικών και εξωτερικών προκλήσεων, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη επαναστάτησε". "Οι Βούλγαροι [ξεσηκώθηκαν] λόγω συνεχών προκλήσεων των Ρώσων... Μόλις οι Οθωμανοί κατέστειλαν την εξέγερση, όπως πάντοτε, η προπαγάνδα στην Ευρώπη έκανε λόγο για σφαγές των Χριστιανών." (Ιστορία Λυκείου)

Ουδεμία γενοκτονία έγινε.

Τα πλέον ανατριχιαστικά κείμενα αφορούν τις γενοκτονίες Αρμενίων και Ποντίων. Το κράτος προχώρησε σε πολυσέλιδη κατήχηση, υπό την αρχή ότι "Αποτελεί εθνικό χρέος όλων μας [...] να επαγρυπνούμε κατά των εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών [...] να θέσουμε όλες μας τις δυνάμεις ενάντια σε εκείνους [...] που δεν επιθυμούν την εξύψωση της Τουρκίας, που είναι εχθροί των Τούρκων και του Τουρκισμού και θέλουν να διαιρέσουν το έθνος μας ώστε να το καθυποτάξουν." (Εθνική Ασφάλεια) Η Ιστορία του Ατατουρκισμού της Γ΄ Λυκείου αναφέρει πως "Ορθόδοξοι Τσέτες" στην περιοχή του Ανατολικού Πόντου εξοπλίστηκαν με παρακίνηση την Ελλάδος, του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ρωσίας. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου επεδόθησαν σε σφαγές των εκεί Τούρκων. "Οι βλέψεις των Ευρωπαϊκών δυνάμεων και των Ελλήνων επί της Ανατολίας διαιωνίζονται. Η Ελλάδα πασχίζει ακόμη να αναστήσει το όραμα ενός ανεξάρτητου Πόντου, που ετάφη με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Την τελευταία περίοδο σε διεθνείς οργανισμούς άρχισαν να προβάλλονται ισχυρισμοί για δήθεν Γενοκτονία των Ποντίων. [...] Τέτοιες διακηρύξεις αντίκεινται στη Συνθήκη της Λωζάνης και την Ανταλλαγή, που η ίδια η Ελλάδα υπέγραψε. [...] Όπως γίνεται αντιληπτό, τη συγκεκριμένη περίοδο καμιά από τις προϋποθέσεις της γενοκτονίας δεν πληρείτο. Αντίθετα, οι Τσέτες του Πόντου, με τη στήριξη της Ελλάδος, πραγματοποίησαν μεγάλες σφαγές."

Οι Αρμένιοι.

Όσον αφορά τη Γενοκτονία των Αρμενίων του 1915, αναφέρεται πως το οθωμανικό κράτος "αναγκάσθηκε" να "εκτοπίσει" τους Αρμενικούς πληθυσμούς σε "ασφαλείς περιοχές μακριά από το μέτωπο", για να δώσει τέλος στη συνεργασία τους με τους Ρώσους εισβολείς. Κατά τη διάρκεια της "εκτόπισης", "πολλοί Τούρκοι και Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους από μεταδοτικές ασθένειες". "Κατηγορείται η τότε κυβέρνηση για γενοκτονία. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι γενοκτονία [...] διέπραξαν οι Αρμένιοι. Σύγχρονες ανασκαφές ομαδικών τάφων αποδεικνύουν τις σφαγές που διέπραξαν". (Ιστορία Ατατουρκισμού Γ΄ Λυκείου) "Επειδή οι σφαγιασθέντες (ενν. από τους Αρμενίους) ήταν μουσουλμάνοι, κανείς Ευρωπαίος ή Αμερικανός συγγραφέας ή πολιτικός δεν ασχολήθηκε με το δράμα τους". Τα εγχειρίδια παραθέτουν και κείμενα με λεπτομερείς περιγραφές Αρμενικών και Ελληνικών βιαιοτήτων, ως υποστηρικτικά των θέσεων αυτών.

Ένθετο.

Ο εθνικισμός καλλιεργείται κυρίως από τα συγγράμματα της Ιστορίας, της "Ιστορίας του Ατατουρκισμού" και του "Μαθήματος Εθνικής Ασφάλειας", που εισήχθη κατ' εντολή του στρατεύματος μετά το πραξικόπημα του 1980

ΣΜΣ
Την απαιτούμενη για την υπεράσπισή τους δύναμη ο μαθητής θα τη βρει "στο ευγενές αίμα που κυλά στις φλέβες σου".

Πηγή: ΠΟΛΙΤΗΣ