ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ

-Kάτω τα χέρια από την προσφυγική περιουσία

Προσφυγή της ΟΠΣΕ στο Συμβούλιο Επικρατείας για τα ανταλλάξιμα

Στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσέφυγε η Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος για ένα σκέλος του τεράστιου θέματος της ανταλλάξιμης περιουσίας.

Η αίτηση στρέφεται κατά της διυπουργικής επιτροπής αναδιαρθρώσεων και αποκρατικοποιήσεων, που αποτελείται από τους υπουργούς οικονομικών, ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας, περιβάλλοντος –ενέργειας και κλιματικής αλλαγής, υποδομών-μεταφορών και δικτύων, παιδείας και θρησκευμάτων και τουρισμού.

Ζητείται η ακύρωση της απόφασης 234/2013 με την οποία μεταβιβάζονται και περιέρχονται χωρίς αντάλλαγμα στο ταμείο Ταμείο αξιοποίησης ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου, γνωστού ως ΤΑΙΠΕΔ, κατά πλήρη κυριότητα ,νομή και κατοχή πέντε ανταλλάξιμα ακίνητα μετά των επί αυτών κτισμάτων και εγκαταστάσεων.

Η μεταβίβαση αυτή έγινε προκειμένου να πωληθούν και τα έσοδα να χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους της χώρας.

Όπως αναφέρει ο νομικός κ. Κωνσταντίνος Κατερινόπουλος, ο οποίος ετοίμασε την προσφυγή, «η ανταλλάξιμη περιουσία δεν είναι δυνατόν να καταστεί αντικείμενο μεταβίβασης στο ταμείο, διότι υποχρεωτικά στο πλαίσιο των διεθνών συμβάσεων που την διέπουν, αλλά και των εξαιρετικών και ειδικών κανόνων εθνικού δικαίου που έχουν θεσπισθεί σε εφαρμογή τους είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στην κοινωνική προστασία».

Σημειώνεται ότι αποκλειστικός σκοπός των ρυθμίσεων που διέπουν την ανταλλάξιμη περιουσία είναι η κοινωνική προστασία των προσφύγων, οι οποίοι είναι υποκείμενα όλων των σχετικών ρυθμίσεων. Η έκδοση διοικητικών πράξεων κατά παράβαση των ρυθμίσεων αυτών, δημιουργεί διαφορά προκύπτουσα από την πλημμελή εφαρμογή της νομοθεσίας για την κοινωνική προστασία.

Η ΟΠΣΕ, με απόφαση του διοικητικού της συμβουλίου, προχώρησε στην προσφυγή στο ΣτΕ, καθώς σύμφωνα με το άρθρο 3 του καταστατικού της, σκοπός της ομοσπονδίας είναι η κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική προαγωγή των σωματείων μελών της και των φυσικών προσώπων αυτών και συγκεκριμένα στο σκοπό «τη συμμετοχή στη διαχείριση της περιουσίας των ευρισκομένων στην Ελλάδα ανταλλαξίμων κτημάτων και ευαγών ιδρυμάτων προσφύγων».

Στη σχετική αίτηση ακύρωσης που κατατέθηκε στο ΣτΕ αναλύονται λεπτομερώς οι λόγοι που έχουν σχέση με παραβάση διατάξεων διεθνών συμβάσεων και με παράβαση της ειδικής εξαιρετικής νομοθεσίας εφαρμογής των διεθνών συμβάσεων. Τονίζεται ότι τα ανταλλάξιμα ακίνητα αποτελούν ιδιαίτερη κατηγορία δημοσίων κτημάτων, σαφώς διακεκριμένη των υπολοίπων δημοσίων κτημάτων και καταλήγει ότι δεν είναι νόμιμη η μεταβίβαση στο ΤΑΙΠΕΔ της ανταλλάξιμης περιουσίας προκειμένου να αξιοποιηθεί για σκοπό αντίθετο των ειδικών διατάξεων και των διεθνών συνθηκών.

Η ΟΠΣΕ, εκπροσωπεί σωματεία καταγομένων από ολόκληρη τη Μικρά Ασία, Ανατολική Θράκη, Κωνσταντινούπολη, Εύξεινο Πόντο, Ίμβρο και Τένεδο που εγκατέλειψαν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους από την εποχή του Α παγκοσμίου πολέμου ή από τη μικρασιατική καταστροφή του 1922 και μετέπειτα. Πρόκειται για τα πρόσωπα που υπάγονται στη Συνθήκη της Λωζάνης που δικαιούνται προσφυγικής αποκατάστασης με τη χρήση του προϊόντος της ανταλλάξιμης περιουσίας.

Το δ.σ. της ΟΠΣΕ διεκδικεί την επανασύσταση του Ταμείου που διαχειριζότανε την ανταλλάξιμη περιουσία και βοηθούσε οικονομικά όλα τα σωματεία της δύναμης του που κάνουν τεράστιες προσπάθειες για τη διατήρηση των ηθών και εθίμων , της παράδοσης, της πολιτιστικής τους ταυτότητας, αλλά καταργήθηκε το 1998. Στο πλαίσιο των ενεργειών που κάνει και με επισκέψεις στα γραφεία των αρμοδίων του υπουργείου οικονομικών, για την τήρηση της νομιμότητας, των διεθνών συνθηκών και φυσικά διεκδικώντας το δίκαιο όλων των προσφυγικής καταγωγής μελών των εκατοντάδων σωματείων ανά την Ελλάδα, διαπίστωσε ότι η κυβέρνηση συμπεριέλαβε στον κατάλογο των προς πώληση ακινήτων και πέντε ανταλλάξιμα.

Αυτά είναι:

1. Οικόπεδο 163.125 μ2 στη θέση Πολύδροσο του δήμου Αρταίων του νομού Άρτας.

2. Οικόπεδο 451.735,5 μ2 στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης Θεσσαλονίκης

3. Οικόπεδο 9.107 μ2 στη θέση Γιασεμιών και Πασχαλιάς, στον οικισμό τοπογράφων, στο Πανόραμα της Θεσσαλονίκης.

4. Οικόπεδο 3.777,44 μ2 στη θέση Λαχανόκηποι του δήμου Θεσσαλονίκης.

5. Οικόπεδο 2.000 μ2, επίσης στους Λαχανόκηπους Θεσσαλονίκης.

Υπενθυμίζεται ότι στα οικόπεδα των Αμπελοκήπων λειτουργούσαν δύο στρατόπεδα, τα οποία όταν καταργήθηκαν πριν λίγα χρόνια, οι αρμόδιοι τα υποσχέθηκαν στις τοπικές κοινωνίες για να γίνουν πάρκα και άλλα κοινωφελή έργα. Η υπόσχεση αυτή δεν υλοποιήθηκε, αλλά ξαφνικά τα οικόπεδα περιελήφθησαν σε καταλόγους προς πώληση. Ο δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης, με τη διοίκηση του οποίου ήλθε ήδη σε επαφή η διοίκηση της ΟΠΣΕ, έχει ήδη κινηθεί νομικά και έχει εκδώσει σχετική διαμαρτυρία.

Οι ενέργειες της ΟΠΣΕ για τη διεκδίκηση της ανταλλάξιμης περιουσίας, τα κέρδη από τη διαχείριση της οποίας, δικαιούνται τα σωματεία που κάνουν τεράστιες προσπάθειες για τη διατήρηση του ελληνικού πολιτισμού των αλησμόνητων πατρίδων, θα συνεχισθούν.

http://mikrasiatis.gr/prosfygi-opse-se-symvoulio-epikrateias-gia-antallaxima/

ΜΙΑ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Εμπόριο οστών

Οταν οι κεμαλιστές θησαύριζαν από λείψανα θυμάτων

ΤΟΥ ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

Μπορούν τα υπολείμματα των θυμάτων να αποτελέσουν πηγή πλουτισμού για τους θύτες; Από την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου υπήρχε η φήμη ότι το λίπος των θυμάτων μετατρεπόταν σε σαπούνι. Η φήμη αυτή έγινε πίστη μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν διαδόθηκε ότι οι ναζί έπρατταν έτσι με τους δολοφονημένους Εβραίους στα κρεματόρια.

Πυραμίδα με κεφάλια δολοφονημένων από τις παρακρατικές συμμορίες του Κεμάλ (από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Φαλτάιτς για τα γεγονότα της Νικομήδειας, που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1921)

Όμως ένας Εβραίος σκηνοθέτης, ο Eyal Ballas, ήρθε φέτος με την ταινία του «Soaps» να αποδείξει ότι όντως αυτή ήταν απλώς μια φήμη. Ο Raul Hilberg σε κείμενό του για τη ναζιστική βιομηχανία της εξόντωσης αναφέρει ότι οι ναζί χρησιμοποιούσαν το ανθρώπινο λίπος απλώς για να επιταχύνουν τη διαδικασία της καύσης των θυμάτων…

Ετσι, οι κεμαλιστές διατηρούν το μοναδικό προνόμιο να είναι οι μόνοι που κατάφεραν να αξιοποιήσουν οικονομικά τα υπολείμματα των θυμάτων τους πουλώντας τα οστά τους για «βιομηχανική χρήση» στους δυτικούς τους φίλους.

Η πλέον γνωστή τέτοια πράξη έγινε τον Δεκέμβριο του 1924, όταν φορτώθηκαν από τα Μουδανιά, σε βρετανικό πλοίο-φορτηγό που έφερε το όνομα «Ζαν Μ.», τετρακόσιοι τόνοι ανθρώπινα λείψανα, που αντιστοιχούσαν σε 50.000 ανθρώπους, για να μεταφερθούν σε γαλλικές βιομηχανίες της Μασσαλίας. Οι ιθύνουσες γαλλικές ελίτ, πολιτικές και οικονομικές, που στήριξαν με κάθε τρόπο το κεμαλικό εγχείρημα δημιουργίας έθνους-κράτους καθαρού από τα «καρκινώματα» -όπως αποκαλούσαν οι Νεότουρκοι σύντροφοί του τους Ελληνες και τους Αρμένιους- δεν είχαν κανένα απολύτως ηθικό πρόβλημα να αγοράσουν τα οστά των θυμάτων για «βιομηχανική χρήση».

«Ανθρώπινο» φορτίο

Το θέμα φαίνεται ότι έγινε γνωστό και προκάλεσε έκπληξη σε κάποιους κύκλους. Η εφημερίδα «New York Times» τον Δεκέμβριο του 1924 και με τίτλο «Μια απίθανη ιστορία από ένα φορτίο με ανθρώπινα οστά» παρουσιάζει την είδηση: «Η Μασσαλία είναι σε αναταραχή από μια ασύλληπτη ιστορία (που οφείλεται) στην άφιξη στο λιμάνι ενός πλοίου που φέρει βρετανική σημαία και ονομάζεται “Ζαν” και μεταφέρει ένα μυστήριο φορτίο 400 τόνων ανθρώπινων οστών για να χρησιμοποιηθούν στις εκεί βιοτεχνίες. Λέγεται ότι τα οστά φορτώθηκαν στα Μουδανιά, στη θάλασσα του Μαρμαρά και είναι τα απομεινάρια θυμάτων από τις σφαγές στη Μικρά Ασία. Εν όψει της φήμης που κυκλοφορεί αναμένεται να διαταχθεί έρευνα».

Για το ίδιο θέμα η γαλλική εφημερίδα «Midi» έχει τίτλο τη φράση «Πένθιμο φορτίο» και γράφει: «Συζητιέται πολύ στη Μασσαλία η προσεχής άφιξη του πλοίου μεταφοράς εμπορευμάτων “Ζαν”, που μεταφέρει για τις βιομηχανίες της Μασσαλίας 400 τόνους ανθρώπινα λείψανα. Αυτά προέρχονται από τα στρατόπεδα της αρμενικής σφαγής στην Τουρκία και τη Μικρά Ασία κυρίως».

Αποσιώπηση...

Το θέμα αυτό πρέπει να έγινε γνωστό και στην Ελλάδα. Η εφημερίδα «Μακεδονία» ενημερώνει τους αναγνώστες της ότι το πλοίο «Ζαν Μ.» έφτασε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης στις 13 Δεκεμβρίου του 1924. Ομως δεν αναφέρεται το «πένθιμο φορτίο».

Πιθανότατα, για λόγους τακτικής οι αντιπρόσωποι του πλοίου να αποσιώπησαν το γεγονός, εφ’ όσον εκείνη την περίοδο η Θεσσαλονίκη ήταν γεμάτη από τους επιζώντες της Γενοκτονίας και είναι πολύ πιθανόν αρκετοί να είχαν χάσει προσφιλή πρόσωπα. Είναι πολύ πιθανόν, επίσης, οι ελληνικές αρχές να το γνώριζαν και να επέλεξαν να σιωπήσουν για να μη δυσαρεστήσουν τους Βρετανούς ιδιοκτήτες του πλοίου και τους Γάλλους αγοραστές.

Παρ’ όλ’ αυτά όμως οι εργάτες στο λιμάνι πληροφορήθηκαν το γεγονός. Ο Χρ. Αγγελομάτης στο βιβλίο του «Χρονικόν Μεγάλης Τραγωδίας» αναφέρει ότι οι εργάτες στο λιμάνι αντέδρασαν, αλλά οι αρχές τούς εμπόδισαν ύστερα από βρετανική παρέμβαση. Γράφει ότι σε αθηναϊκές εφημερίδες η είδηση δημοσιεύθηκε ως εξής: «Το προσεγγίσαν εις την Θεσσαλονίκην αγγλικόν πλοίον “Ζαν” μετέφερε τετρακοσίους τόνους οστών Ελλήνων από τα Μουδανιά. Οι εργάται του λιμένος Θεσσαλονίκης, πληροφορηθέντες το γεγονός, ημπόδισαν το πλοίον να αποπλεύση. Επενέβη όμως ο Αγγλος πρόξενος και επετράπη ο απόπλους».

Ο Αγγελομάτης συμπληρώνει: «Ησαν τα οστά Ελλήνων ηρώων… Ησαν τα οστά των Ελλήνων στρατιωτών που μετά τας ομαδικάς σφαγάς και εξοντώσεις αργοπέθαιναν εις τα στρατόπεδα αιχμαλώτων, από τα οποία το φοβερώτερον ήτο το στρατόπεδο του Ουσάκ».

* Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός http://kars1918.wordpress.com/

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ... ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΛΕΥΤΕΡΟΙ!

 ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ... ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΛΕΥΤΕΡΟΙ!

ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΟΝΤΙΑΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

2ο ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΟΝΤΙΑΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ Ν. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ (ΧΑΡΡΥ ΚΛΥΝΝ)

Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες…
Αγαπητές φίλες και φίλοι…
Δέχτηκα με χαρά την τιμητική πρόσκληση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος να είμαι ένας από τους ομιλητές του 2ου Πανελλαδικού Συνεδρίου του Ποντιακού Πολιτισμού, για να εκθέσω, μαζί με όσα στοιχεία μπόρεσα να συλλέξω κάτω από την πίεση του χρόνου, τις σκέψεις και τις απόψεις μου, για ένα σύγχρονο Ποντιακό θέατρο.
Θέατρο…
Αλήθεια ξέρουμε την σημασία του θεάτρου στην κοινωνία μας; Ξέρουμε πόσα είδη θεάτρου υπάρχουν;
Η απάντηση της πλειοψηφίας των ανθρώπων θα είναι ΟΧΙ!
Τι είναι λοιπόν το θέατρο;
Το θέατρο είναι η παραγωγή ζωντανών απεικονίσεων συμβάντων παραδοσιακών ή φανταστικών ανάμεσα σε ανθρώπους με σκοπό την επιμόρφωση και ψυχαγωγία των θεατών.
Θέατρο είναι επίσης και ο ειδικός χώρος όπου συγκεντρώνεται αρκετός κόσμος για να παρακολουθήσει ένα ζωντανό θέαμα.
Ο όρος ζωντανό θέαμα απέκτησε ιδιαίτερη σημασία στην εποχή μας, επειδή διακρίνει τις θεατρικές παραστάσεις από τα άλλου είδους θεάματα, όπως τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, τις εκθέσεις έργων τέχνης κλπ.
Πράγματι, μόνο στη σκηνή του θεάτρου μπορεί κανείς να παρακολουθήσει ανθρώπους να ζωντανεύουν ήρωες, πραγματικούς ή φανταστικούς.
Ο κινηματογράφος και η τηλεόραση μας δείχνουν απλώς εικόνες προσώπων, όχι τα ίδια τα πρόσωπα.
Τα πρόσωπα που συναθροίζονται στο θέατρο, είτε είναι ηθοποιοί, είτε βοηθοί τους, είτε θεατές, έχουν ένα σκοπό, τη θεατρική παράσταση. Μπορούμε να χωρίσουμε αυτά τα πρόσωπα σε δυο κατηγορίες: Εκείνα που παρακολουθούν το θέαμα κι εκείνα που το προσφέρουν.
Η διάκριση όμως αυτή δεν μπορεί να είναι απόλυτη, γιατί κατά ένα τρόπο, στο θέαμα συμμετέχει και το κοινό.
Ακόμη κι εμείς οι ίδιοι, μολονότι βρισκόμαστε στα καθίσματα της πλατείας του θεάτρου, είμαστε μέρος του έργου που παίζεται στη σκηνή.
Χωρίς το κοινό κανένα έργο δεν έχει την ατμόσφαιρα. Η συμμετοχή των θεατών με ενθουσιασμό ή απάθεια, με χειροκροτήματα ή αποδοκιμασίες, ανάλογα με το έργο ή τις σκηνές που παίζονται και το επίπεδο της σκηνοθεσίας, είναι το πιο απαραίτητο στοιχείο της θεατρικής παράστασης.
Οι πρώτες μορφές οργανωμένου θεάτρου ανάγονται στον ΣΤ' αιώνα π.Χ. στην αρχαία Ελλάδα.
Αυτό σημαίνει ότι, σε ακόμη πιο μακρινή εποχή, το θέαμα υπήρχε, αλλά σε μορφή τελετουργικών αναπαραστάσεων, που απείχαν βέβαια πολύ από τις εξελιγμένες τοπικές μορφές της κλασικής περιόδου.
Οι πρώτες πληροφορίες που έχουμε για ένα είδος εκδήλωσης που μοιάζει με θεατρική παράσταση ανάγονται στην εποχή που πέρασε στην Ελλάδα η λατρεία του Διόνυσου.
Πρώτη είναι τα κατ' αγρούς Διονύσια, γιορτή όπου γίνονταν τα φαλλαγώγια, μια πομπή που ακολουθούσε ένα άρμα μ' ένα τεράστιο φαλλό, (ανδρικό γεννητικό όργανο) που οι σάτυροι έκαναν με διάφορα σχοινιά ν' ανεβοκατεβαίνει. Στην αρχή μαύριζαν τα πρόσωπά τους, αργότερα άρχισαν να φορούν μάσκες.
Σ' αυτές τις γιορτές μικρές ομάδες ατόμων σ' εύθυμη κατάσταση (κώμοι), κρατώντας ένα προσωπείο, που παρίστανε το Διόνυσο, φωνάζανε, βγάζανε λόγους για εξωφρενικά θέματα.
Από δω ίσως και να ξεπήδησε η κωμωδία.
Ο Διόνυσος ή, μάλλον, ο άνθρωπος που τον υποδυόταν, έκανε την εμφάνισή του στους δρόμους των ελληνικών πόλεων περιστοιχισμένος από τους οπαδούς του, κρατώντας στα χέρια του σταφύλια και κανάτες με κρασί.
Το πλήθος μεθυσμένο επευφημούσε το Θεό του και διασκέδαζε.
Το ξέσπασμα αυτό ήταν ένας τρόπος διαφυγής από την καθημερινότητα και δημιουργία ενός κλίματος που οδηγούσε στην απομάκρυνση από την καταπίεση της καθημερινής ζωής και, συνεπώς, στην αναψυχή.
Κατά τις διονυσιακές τελετές, τα Διονύσια, όπως τα ονόμαζαν οι αρχαίοι, οι όμιλοι τραγουδούσαν το διθύραμβο, ύμνο που βασιζόταν σε αυτοσχεδιασμούς. Σιγά-σιγά ο διθύραμβος πήρε συγκεκριμένη μορφή, αποτελώντας έτσι τα πρώτα δραματικά κείμενα του κόσμου.
Αργότερα άρχισαν να τραγουδιούνται από δυο χορωδίες: η μια έλεγε τη μια στροφή κι η άλλη απαντούσε. Οι χορωδίες αυτές λέγονταν χοροί και είχαν πάντα έναν αρχηγό, τον κορυφαίο.
Με τον καιρό οι στίχοι του διθυράμβου πήραν ηρωικό και περιπετειώδη χαρακτήρα. Στο χορό προστέθηκε κι ένας υποκριτής. Ο υποκριτής στην αρχή ήταν ένας, μπορούσε όμως να υποδύεται πολλά πρόσωπα. Ο Αισχύλος αύξησε τους υποκριτές σε δύο και ο Σοφοκλής αργότερα πρόσθεσε και τρίτο.
Οι παραστάσεις της αρχαίας τραγωδίας άρχιζαν πολύ πρωί και κρατούσαν όλη τη μέρα και μερικές φορές και περισσότερες μέρες. Ο ηθοποιός γινόταν ένας γίγας στη σκηνή και ήταν αγνώριστος κάτω απ' αυτή τη μεταμφίεση. Αλλά το σπουδαίο για τους αρχαίους δεν ήταν να εκτιμηθεί η προσωπικότητα του ηθοποιού, αλλά να εξασφαλιστεί όσο ήταν δυνατό η πιστότερη απεικόνιση του κάθε χαρακτήρα του δράματος, όπως τον είχε συλλάβει με τη φαντασία του ο συγγραφέας.
Μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός κάθε χρόνο αποτελούσαν οι δραματικοί αγώνες των ελληνικών πόλεων. Σ' αυτούς το κοινό εξέφραζε τη γνώμη του για τις τραγωδίες και τις κωμωδίες με ψηφοφορία που ακολουθούσε μετά την παράσταση. Την παράσταση την παρακολουθούσαν χιλιάδες λαού, που μαζεύονταν από την Αθήνα και τα περίχωρα.
Η είσοδος ήταν ελεύθερη σ' όλους. Πάντα το γεγονός αυτών των αγώνων συνδυάζονταν με γιορτές και πανηγύρια.
Μετά την ψηφοφορία ο νικητής συγγραφέας έπαιρνε το βραβείο και στεφανωνόταν δημόσια με δάφνινο στεφάνι.
Είναι γνωστό άλλωστε πως οι Έλληνες τιμούσαν περισσότερο τους διανοούμενούς τους παρά τους πολιτικούς τους.
Κατά την περίοδο του μεσαίωνα το θέατρο παίρνει πολύ έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα. Η Εκκλησία απέκτησε μεγάλη επιρροή και πίστευε ότι ήταν αρμόδια να ρυθμίζει τη ζωή σ' όλες τις εκδηλώσεις της.
Οι εκκλησιαστικοί άρχοντες είχαν, σε πολλές περιπτώσεις, μεγαλύτερη δύναμη από τους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς.
Κατά την περίοδο αυτή του Χριστιανισμού, δεν υπάρχει θέατρο τέτοιο που υπήρχε στην αρχαιότητα. Στο μεσαίωνα δεν υπήρχαν πραγματικές παραστάσεις, αλλά ένα είδος θρησκευτικών απαγγελιών.
Πρώτα από όλα, οι θεατές δεν πήγαιναν για να διασκεδάσουν, αλλά για να πάρουν μέρος σε μια θρησκευτική πράξη, σε μια εκδήλωση πίστης. Έψελναν όλοι μαζί τα κείμενα που περιγράφουν τα Πάθη και τη Σταύρωση του Χριστού.
Ο ουμανισμός και η αναγέννηση ξεκίνησαν από την αντίληψη ότι ο άνθρωπος είναι το σημαντικότερο δημιούργημα της φύσης.
Η πίστη ακριβώς στις ανθρώπινες αξίες έστρεψε την προσοχή στα επιτεύγματα της τέχνης και της πνευματικής δημιουργίας. Την περίοδο αυτή παρουσιάστηκε πρωτοφανής ακμή στο θέατρο, τη ζωγραφική και την αρχιτεκτονική. Την εποχή αυτή γράφτηκαν πολλά ενδιαφέροντα θεατρικά έργα με θέματα ιστορικά και περιπετειώδη. Είναι έργα που η κεντρική ιδέα τους στρέφεται γύρω από τον άνθρωπο. Γι' αυτό τα έργα αυτά έμειναν αθάνατα μέχρι τις μέρες μας.
Στο θέατρο της Αναγέννησης οφείλει την καταγωγή του το σύγχρονο θέατρο. Σ' όλα τα θέατρα του κόσμου δεν υπάρχει σκηνή που να μην απευθύνεται στο θέατρο της Αναγέννησης, να καυχιέται για τις παραστάσεις του μ' αυτά τα έργα.
Σημαντικά στοιχεία για το Ποντιακό Θέατρο, Το Ρωμαίικο Θέατρο, μπορούμε να αντλήσουμε κυρίως από το εξαίρετο πόνημα του Ερμή Μουρατίδη «Tο άγνωστο ποντιακό θέατρο»
TΟ PΩMΑIIKO ΘEΑTPO του Mικρασιατικού Πόντου (Tραπεζούντα, Kερασούντα, Σινώπη, Kοτύωρα, Αμισός), της Nότιας Pωσίας (Nοβοροσίσκ, Kρασνοντάρ, Aνάπα), της Oυκρανίας (Mαριούπολη, Pοστόφ), του Aζερμπαϊτζάν (Mπακού), της Tσετσενίας (Γκρόζνι) είναι ένα άγνωστο, αλλά πολύτιμο κομμάτι του νεοελληνικού θεάτρου και της λαογραφίας.
Σε σύγκριση με άλλα είδη της θεατρικής ιστορίας μας, το Pωμαίικο Θέατρο, ιδιωματικό ή μη, ποτέ δεν είλκυσε την προσοχή των μελετητών!
Αν για το πλατύ κοινό εμπόδιο στάθηκε η διάλεκτος, για τους θεατρολόγους, τους ιστορικούς του θεάτρου και τους δασκάλους των πανεπιστημιακών θεατρικών σχολών ποιο ήταν το εμπόδιο;
Tι εμπόδισε να γνωρίσουν το Ποντιακό Θέατρο που ήταν γραμμένο στη δημοτική ή στην καθαρεύσα, όπως «Oι φυγάδες» του Περικλή Tριανταφυλλίδη ή το «Eιμαρμένης παίγνια» του Iωάννου Bαλαβάνη, ή το «Xαρίλαος Kομνηνός, ή το «Bορράς και ανατολή» του Αλέξανδρου Zωηρού;
Tο Ποντιακό Θέατρο εντοπίζεται σε δύο χώρους: Ο πρώτος είναι ο μικρασιατικός Πόντος (Tραπεζούντα, Kερασούντα), όπου ο γεννήθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα.
Eκεί έχουμε το πρώτο τυπωμένο ποντιακό θεατρικό έργο, το «Eιμαρμένης παίγνια» του Kερασούντιου Iωάννου Bαλαβάνη, το 1860.
Παραμένει ακόμη άγνωστο το Ποντιακό Θέατρο του 16ου και 17ου αιώνα που οι Πόντιοι δημιούργησαν στην τουρκική γλώσσα, μαζί με άλλες εθνότητες, υποχρεωμένοι από τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες.
O δεύτερος χώρος είναι η ρωσική επικράτεια πρώτα, στα χρόνια τσαρικής αυτοκρατορίας και μέχρι το 1917, και στη συνέχεια από την Oκτωβριανή Eπανάσταση μέχρι και τη διάλυση της Σοβιετικής Eνωσης, οπότε έχουμε την «περίοδο του ποντιακού σοβιετικού θεάτρου» (1917- 1985).
O μικρασιατικός Πόντος, του ενός εκατομμυρίου Eλλήνων και άλλων τόσων Tούρκων, είναι το ένα δέκατο της Mικρασίας, η οποία είναι πέντε φορές μεγαλύτερη από την Eλλάδα.
Αυτό σημαίνει ότι ο Πόντος είναι σαν τη μισή Eλλάδα.
Tο Ποντιακό Θέατρο που γεννήθηκε στον χώρο αυτό, προσπάθησε μέσα από τις ρωγμές που άφηνε το τιμαριωτικό σύστημα στα τέλη της οθωμανικής αυτοκρατορίας, το τανζιμάτ, και αργότερα το τουρκικό κράτος, να δώσει τα πειστήρια της εθνογνωσίας, της φυλετικής καθαρότητας, της εθνικής επιβίωσης: «Eλληνες εσμέν, απόγονοι ενδόξων προγόνων», γράφει ο Iωάννης Bαλαβάνης στο «Eιμαρμένης παίγνια».
Oι θεμελιακές αρχές της ιδεολογικής σύνταξης του Ποντιακού Θεάτρου στην τσαρική Pωσία είναι: Η μυθολογία του απώτερου ιστορικού παρελθόντος και της αδιάλειπτης συνέχειας του ελληνισμού, ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, ο ρωμαίικος πολιτισμός της Mικρασίας - γέφυρα προς τις χώρες της τσαρικής αυτοκρατορίας.
Kι ακόμη σημαντικό ρόλο θα παίξουν τα νεοελληνικά θεατρικά και καλλιτεχνικά κινήματα που αναπτύχθηκαν από το 1830 και μετά, η μυθολογία της ανατολικής σκέψης και βέβαια η Oρθοδοξία.
Tο Ποντιακό Θέατρο ήταν και είναι λογοκρατούμενο. Xρησιμοποίησε κυρίως την ποντιακή διάλεκτο με τα εκατόν είκοσι ιδιώματά της ως όργανο εθνογνωσίας. H ελληνική γλώσσα χρησιμοποιήθηκε με γνώση, αγάπη και σεβασμό.
Πρόγονοι του Ποντιακού Θεάτρου υπήρξαν οι Mωμόγεροι που απαντώνται στον Πόντο σε εξήντα παραλλαγές και παίζονται ακόμη και σήμερα στην Eλλάδα.
Kι ακόμη, οι αρχαίοι θεατρικοί συγγραφείς της Nέας και Mέσης Kωμωδίας, όπως ο Δίφιλος ο Σινωπεύς, ο Διόδωρος ο Σινωπεύς, ο Διογένης ο κυνικός ή παραχαράκτης, ο Bάτων ο Σινωπεύς, ο Σπίνθα ο Hρακλεώτης, ο Hρακλείδης ο Ποντιακός και ο Xαμαιλέων ο Hρακλειώτης.
Eπίσης, στον Πόντο λειτούργησαν τέσσερα θέατρα ανοιχτά μαρμάρινα ή πέτρινα και πέντε κλειστά: Tο «Θέατρο της Tραπεζούντας» του Kωστάκη Θεοφύλακτου, το «Σύγχρονο Θέατρο Kερασούντος» του Αριστοτέλη Nεόφυτου, το «Θέατρο Πάφρας» του Δημοσθένη N. Mακρή και το «Θέατρο Αμισού» του Απόστολου Παλιόγλου. Yπήρχαν και τα αρχαία θέατρα Αμισού, Αμάσειας, Αμάστριδος (Παφλαγονία), Kερασούντος και Σινώπης.
Tο Ποντιακό Θέατρο αριθμεί σήμερα 340 έργα τυπωμένα ή χειρόγραφα, γραμμένα σε όλα τα ιδιώματα της ποντιακής διαλέκτου ή ποντιακής καθαρεύουσας, ή ποντιακής και δημοτικής, ή μόνο καθαρεύουσας.
Από αυτά τα 285 γράφτηκαν στην Eλλάδα μετά το 1922, τα υπόλοιπα στον Mικρασιατικό Πόντο και στην τσαρική Pωσία και ανεξακρίβωτος ακόμη αριθμός στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Eνωση.
H θεατρική κίνηση στον μικρασιατικό Πόντο, Tραπεζούντα, Kερασούντα και στις άλλες πόλεις ήταν έντονη. Παρουσιάζονταν έργα από ντόπιους θιάσους σωματείων και συλλόγων, αλλά και περιοδεύοντες ελλαδικούς, κυρίως αθηναϊκούς, των Tαβουλάρη- Kοτοπούλη, της Eυαγγελίας Παρασκευοπούλου, της Αικατερίνης Bερώνη που προκαλούσαν αληθινό συναγερμό.
O θίασος Tσούκα Hσαΐα, Xριστοφορίδη - Kόκκου με πρωταγωνίστρια την Ανθίππη Kόκκου, είχαν αφήσει εποχή.
Oι θίασοι Στεφάνου- Σπυρόπουλου Xέλμη, Bερώνη - Γεννάδη, Φίλιππου Απέργη, της Kυβέλης και πολλοί άλλοι είχαν περάσει από αυτές τις πόλεις.
Oι Αθηναϊκοί θίασοι παρουσίαζαν συνήθως έργα πατριωτικά, όπως, «Αθανάσιος Διάκος», «Mάρκος Mπότσαρης», «Σουλιώτες», «O Λεωνίδας εν Θερμοπύλαι», στα ελληνικά, για να μιλήσουν για τα κλέη και τα πάθη των ένδοξων προγόνων, τονώνοντας, έτσι, το εθνικό φρόνημα. Oι ντόπιοι θίασοι παρουσίαζαν έργα του αρχαίου και του νεοελληνικού θεάτρου, του ευρωπαϊκού αλλά και του ρωσικού.
Επιχειρώντας μια προσέγγιση του Ποντιακού Θεάτρου στην τσαρική Pωσία, όπου εμφανίζεται μετά την πτώση της Tραπεζούντας (1461) και τους πολλούς ρωσοτουρκικούς πολέμους, στη διάρκεια των οποίων Eλληνες του μικρασιατικού Πόντου κατέφυγαν στην ομόδοξη Pωσία, μεταφέροντας στις πολιτιστικές αποσκευές τους και το θέατρό τους βλέπουμε ότι το Ποντιακό Θέατρο λειτούργησε κυρίως στη Nότια Pωσία, Γεωργία, Oυκρανία, Αζερμπαϊτζάν, Tσετσενία, όπου υπήρχε συμπαγής ποντιακός πληθυσμός.
Δεν γνωρίζουμε τα θεατρικά καθέκαστα πριν από το 1400. Ωστόσο, είναι αποδεδειγμένο ότι το Ποντιακό Θέατρο επηρεάστηκε από το ρωσικό, ως προς τη μορφή και την ιδεολογία. Oι Πόντιοι παρουσίαζαν έργα του ρωσικού δραματολογίου, από Tουργκιένεφ, Oστρόφσκι, Γκριμπογιέντοφ έως και Tσέχωφ. Ακόμη, έπαιζαν έργα του αρχαίου και του νεοελληνικού θεάτρου.
H μαρξιστική θεωρία όμως που διερευνούσε τις δυνατότητες αλλαγής της κοινωνίας, επηρέασε πολλούς ποιητές και δραματουργούς. Xαρακτηριστική περίπτωση ο Γεώργιος K. Φωτιάδης (1872-1909) με την τριλογία του «Tο σκότος», «Tα μισόφωτα», «Tο φως» που τον κατατάσσει στους σπουδαίους του παγκόσμιου θεάτρου. Συμβολιστής, επηρεασμένος από τους Αλεξάντρ Mπλοκ, Αντρέι Mπέλι, Bλαντιμίρ Σολοβιόφ, στοχάζεται στο είναι και στο γίγνεσθαι της κοινωνίας.
Το Ποντιακό θέατρο κλήθηκε να συμμετάσχει στο σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, για τη δημιουργία ενός νέου ανθρώπου ενταγμένου στο πλαίσιο της προλεταριακής κουλτούρας και του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Hταν ένα θέατρο από τον λαό για τον λαό, που υπηρετούσε το δόγμα «εθνικό στη μορφή και σοσιαλιστικό στο περιεχόμενο»!.
Tην εποχή εκείνη υπήρξε εντονότατη θεατρική κίνηση από ερασιτεχνικούς, επαγγελματικούς και κρατικούς θιάσους. Παρουσιάστηκαν επίσης έργα του αρχαίου θεάτρου, του νεοελληνικού αστικού θεάτρου, αλλά και ρωσικά, αρμένικα, γεωργιανά. Στους θιάσους συμμετείχαν Pώσοι, Γεωργιανοί, Αρμένιοι σκηνοθέτες και σκηνογράφοι, ακόμη και μουσικοί.
O Oδυσσέας Δημητριάδης έγραφε μουσική για το θεάτρο. Eίναι η εποχή που γράφτηκαν και πολλά έργα. Δεν ήταν λίγοι οι συγγραφείς που μετουσίωσαν την ιδεολογία σε τέχνη. Ανάμεσά τους, δύο σπουδαίοι θεατρικοί συγγραφείς και ποιητές: ο Γιώργης Αντωνίου Kοστοπράβ (Kωνσταντινίδης) και ο Θόδωρος Γρηγορίου Kανονίδης - Απόλλων.
Το σύγχρονο θέατρο ακολουθεί τη νέα μορφή παιδείας που έχει εισαγάγει η σκέψη του Διαφωτισμού, την τάση για συνεχείς καινοτομίες• παρακολουθεί και συμμερίζεται τις αμφισβητήσεις της παλαιάς νοοτροπίας και καταγράφει την ανανέωση της κοινωνίας. Το σύγχρονο θέατρο δεν συνεχίζει το αρχαίο• εισάγεται από τη Δύση, και μάλιστα όχι ως σκηνική πράξη αλλά ως ανάγνωσμα, ως λογοτεχνικό είδος: ανήκει στην αστική λογοτεχνία που ανθεί στη Δυτική Ευρώπη.
Με τον νέο, τον αστικό τρόπο ζωής, η αφηγηματική λογοτεχνία και το θέατρο έρχονται στο προσκήνιο. Αυτό δεν σημαίνει ρήξη με την Αρχαιότητα. Αντιθέτως, όπως η A. Ταμπάκη καταδεικνύει, συνεχίζοντας τη σκέψη του K. Θ. Δημαρά, ο ελληνικός ρομαντισμός περικλείει τη λατρεία της Αρχαιότητας.
Κυριαρχεί το ξένο ρεπερτόριο σε μετάφραση, γίνεται «φορέας νέων αντιλήψεων» και συγχρόνως «υπόδειγμα αρετής και σύνδεσης με την αρχαία κλασική κληρονομιά».
Όπως πάντα έτσι και τώρα, το θέατρο είναι πνευματική εκδήλωση με εξαιρετική σημασία. Το κοινωνικό συμφέρον απαιτεί, βέβαια, να παρουσιάζονται έργα με ευεργετική επίδραση στο πνεύμα και στη διάθεση του κοινού, έργα που καλλιεργούν ευγενικές φιλοδοξίες και ψηλά συναισθήματα.
Φυσικά, όπως μπορεί να ωφελήσει το θέατρο, έτσι μπορεί και να βλάψει το κοινό του, όταν στην επιλογή του ρεπερτορίου του κυριαρχούν απλά και μόνο κριτήρια κερδοσκοπικά από την πλευρά των επιχειρηματιών και των θιάσων. Στο τελευταίο οφείλει, κατά ένα μέρος και την κρίση που περνά το σύγχρονο θέατρο. Έχει την ανάγκη μιας σωστής και πρέπουσας μεταχείρισης για ν' ανταποκριθεί στη μεγάλη αποστολή του: τη διαπαιδαγώγηση του ανθρώπου.
Το Ποντιακό Θέατρο παραστάθηκε με θεατρικά έργα που γράφηκαν μετά το 1922, κυρίως στην Ελλάδα, όλων των ειδών και μορφών: δράμα, κωμωδία, τραγωδία, κωμειδύλιο, επιθεώρηση, μεταφράσεις αρχαίων τραγωδιών και κωμωδιών, μεταφράσεις και διασκευές ξένων έργων, κυρίως ρωσικών.
Ήταν κυρίως έργα ηθών και εθίμων, προξενείας, παντρειάς, σύρσιμο (κλέψιμο) της κόρης, ξενιτιάς, αγάπης, έρωτα αλλά και ιστορικά, πατριωτικά και ταυτότητας, οικογενειακής ζωής, "στήμνωμα", δηλαδή η θέση της γυναίκας στην οικογένεια και στην κοινωνία, το πρόβλημα της κατανομής των εξουσιών στην οικογένεια και στην κοινωνία.
Οι ηθογραφικές κωμωδίες και τα δράματα υπερτερούν σε μεγάλο ποσοστό. Χαρακτηριστικό όλων σχεδόν των έργων είναι ότι εκφράζουν την ιδεολογία της Ποντιακής Ιδέας, του Ποντιακού Πατριωτισμού, της Ποντιακής Ταυτότητας...
Ελάχιστα αφορούν στην ζωή των Ποντίων στην ελλαδική πραγματικότητα μετά το 1922. Των περισσοτέρων η ιστορία διαδραματίζεται σε αστικές περιοχές, σε πόλεις του Πόντου, κυρίως Τραπεζούντα, Kερασούντα, Aμισό, Kοτύωρα και ελάχιστα σε αγροτικές περιοχές. H μορφή τους απαιτεί την ιταλική σκηνή, της τέταρτης ανοιχτής πλευράς.
Είναι κυρίως τρίπρακτα, πολυπρόσωπα, αλλά υπάρχουν και πολύπρακτα, μέχρι και έξι πράξεις. Κάθε πράξη αποτελείται από πολλές σκηνές και εικόνες, όσες και οι είσοδοι των προσώπων.
Στην ηθογραφική κωμωδία, κυρίως, κάθε πράξη συνοδεύεται από χορό και τραγούδι ή κάποιο χαρμόσυνο γεγονός (γάμο, αρραβώνα). Αυτό συμβαίνει και μέσα στην πράξη. Σπανίως τον μύθο εισάγει ένας πρόλογος και το έργο τελειώνει πάντα με χορό και τραγούδι.
Στα περισσότερα ο χορός και το τραγούδι περισσεύουν. Όλα, όμως, φυλάττουν ήθη, έθιμα, και όσον δύνανται την ιστορία των ελληνικών πράξεων και της ελληνικής γλώσσας, εκείθεν και εντεύθεν του Αιγαίου.
ΑN, ΠPAΓMATI, το θέατρο είναι εξ ορισμού η τέχνη που, περισσότερο από κάθε άλλη, αποτελεί τον καθρέφτη της εποχής της τότε το σύγχρονο Ποντιακό θέατρο πρέπει να παύσει, κατά κύριο λόγο και αποκλειστικότητα, να έχει απλά και μόνο το φορκλορικό και αναμνηστικό του χαρακτήρα, κάτι που παρατηρείται σε όλες σχεδόν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Ποντιακού στοιχείου.
Σπαρακτικά ειλικρινής είναι η εξομολόγηση του Λάζαρου Κουμπουλίδη Αντιπροέδρου Ευξείνου Λέσχης Βέροιας.
«Αρχικά, ξεκίνησα όπως όλοι. Nα χορεύω. Ωραίοι οι ποντιακοί χοροί, γρήγοροι, δυναμικοί, με ποικιλία κινήσεων, με νεύρο, σου ανεβάζουν την αδρεναλίνη, σε «φτιάχνουν», κάνουν το αίμα σου να βράζει στις φλέβες. Κι η λύρα, η γκάιντα, ο ζουρνάς, σε τρυπούν ίσα στην καρδιά, σε κάνουν να ανατριχιάσεις.
«Εδώ είμαστε!» είπα.
«Εδώ νιώθω καλά».
Χορός, τραγούδι, γελαστά πρόσωπα, παρακάθια, γλέντια, εδώ είμαστε!
Και να το ένα βήμα, έτσι εκείνη η φιγούρα, «σον τόπον, μίαν κι άλλο, πυρ»!
Ζίπκα λεν την βράκα, ταραμπουλούζ το ζωνάρι, όλα καινούργια πράγματα! Όλα ενδιαφέροντα και καλά!
Έτσι είναι πράγματι, αλλά… αυτό είναι όλο;
Θα φοράμε ότι οι παππούδες μας, θα τρώμε σύμφωνα με τις συνταγές των γιαγιάδων μας, θα χορεύουμε περίπου όπως οι πρόγονοί μας, θα μιλάμε παραδοσιακά ποντιακά–με ολίγα τούρκικα- θα προσπαθήσουμε να αναπαραστήσουμε και να αναπαράγουμε τη ζωή των παππούδων μας στον Πόντο
Στόχος μας είναι να αντιγράψουμε εκείνους;
Αλλά με τους ρυθμούς και τις συνθήκες της σύγχρονης ζωής, μήπως περισσότερο κινδυνεύουμε να καταλήξουμε κακέκτυπά τους;
Μήπως ο σύγχρονος τρόπος ζωής ξεθωριάζει ολοένα και περισσότερο το αυθεντικό, το αληθινό, το πηγαίο; Αλίμονο δεν πρέπει, αλλά… μήπως;»
Αιτία και σκοπός του νέου Ποντιακού θεάτρου πρέπει να είναι να ξεπεραστούν τα όρια και να καταργηθούν οι περιορισμοί. Οφείλουμε να καταφύγουμε σε στρατηγήματα, «κόλπα» και εφευρήματα που θα επιτρέψουν το μέσο θεατή να κατανοεί τα επί σκηνής δρώμενα κι ας μην είναι γνώστης της Ποντιακής γλώσσας… Ας μην ξεχνάμε ότι η πλειονότητα της τρίτης γενιάς Ποντίων δε γνωρίζουν την Ποντιακή γλώσσα…
Το σύγχρονο Ποντιακό θέατρο οφείλει να είναι ουσιαστικά δέκτης της εποχής του. Να περικλείει μέσα του όλες εκείνες τις τάσεις και τα ρεύματα που περνούν μέσα απ' τη ζωή.
Το θέατρο ως πνευματική λειτουργία απαιτεί συνεργασία και σύμπραξη των αναπτυγμένων στοιχείων της κοινωνίας. Προϋποθέτει μ' άλλα λόγια μια συλλογική συνείδηση νια τη συγκρότηση και εκτέλεση θεατρικών παραστάσεων. Αλλά η ενέργεια αυτή δεν είναι αυθαίρετη. Συναρτάται με τους υλικούς όρους της κοινωνίας και τα πνευματικά ενδιαφέροντα των ατόμων που δρουν με τέτοια σκοποθεσία. Κι όλα αυτά μπορούν να γίνουν πράξη μόνο σε μια τουλάχιστον «εν δυνάμει» αφυπνιζόμενη κοινωνία.
Η γέννηση του θεάτρου θεωρείται ως τεκμήριο της αναπτυξιακής δυναμικής μιας κοινωνίας ανθρώπων, έστω κι αν αυτή βρίσκεται ακόμα στην αφετηρία της χειραγώγησης της. Το θέατρο παρουσιάζεται ως προπομπός των τάσεων και ανησυχιών της.
Είναι ο καθρέφτης μιας εκκολαπτόμενης και διαμορφούμενης κοινωνικής ψυχολογίας. Τα κοινωνικά στρώματα, που ασχολούνται με τις νέες οικονομικές κι επαγγελματικές δραστηριότητες, δεν αρκούνται πλέον στην επιβίωση και στην απόκτηση ή συσσώρευση υλικού πλούτου. Διεκδικούν και την παρουσία τους στο χώρο των πολιτιστικών λειτουργιών.

Ο "εθνάρχης" Βενιζέλος και η προδοσία των Ποντίων λίγο πριν τη σφαγή από τον Κεμάλ!!!

 σ.σ.ΠΑΣΠΑΡΤΟΥ: Ο "εθνάρχης" Βενιζέλος το 1918 στη συνδιάσκεψη ειρήνης του Παρισιού το Δεκέμβρη του 18' δηλώνει υπέρ της ενσωμάτωσης του Πόντου στην...Αρμενία!!!, ενώ κατά τη διάρκεια του λυτρωτικού πολέμου του Ελληνικού Στρατού στην αιώνια Ελληνική γη (Ιωνία) ευθαρσώς και χωρίς ντροπή δηλώνει στον αμερικάνο Πρόεδρο Ουίλσον ότι κατόρθωσε!!!! να.... αποτρέψει του Πόντιους από ένοπλο αγώνα.

Αυτός ήταν ο ΠΡΟΔΟΤΗΣ Βενιζέλος... Απέτρεψε τους Έλληνες του Πόντου να πολεμήσουν ενάντια του Κεμάλ και ίσως να αποφεύγονταν η Μικρασιατική Καταστροφή και στη συνέχεια οι σφαγές των Ελλήνων Χριστιανών της Καππαδοκίας και της Μικράς Ασίας από τους μογγόλους...

Διαβάστε για τον "Εθνάρχη" και φρίξτε με τα... "κατορθώματά" του..

"Έχουμε στρατό 20.000 ανδρών για να χτυπήσουμε τον Κεμάλ", γράφουν σε υπόμνημα τον Ιανουάριο του 1920, με τις πρώτες μάχες στη Μικρά Ασία, οιΈλληνες του Πόντου.

ΤΕΤΟΙΕΣ ΜΕΡΕΣ του ‘22 ολοκληρωνόταν η....
καταστροφή του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Ο στρατός επέστρεφε στη βάση του, οι Τούρκοι κυνηγούσαν και σκότωναν τους Ελληνες και οι φωτιές έζωναν τα σπίτια τους στη Σμύρνη (κάποιοι ιστορικοί αναθεωρητές τους θέλουν να «συνωστίζονται» στα πλοία για να έρθουν στπν Ελλάδα... Προφανώς για διακοπές...).

Σήμερα, σχεδόν 90 χρόνια μετά, θα αποκαλύψουμε ένα ξεχασμένο υπόμνημα, που έστειλε στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο τον Ιανουάριο του 1920 η Επιτροπεία των Ποντίων. Ζητούσε την άδειά του να επιτεθεί στον Κεμάλ, δημιουργώντας δεύτερο μέτωπο, για να δέχεται μικρότερη αντίσταση ο ελληνικός στρατός στην κεντρική Μικρά Ασία.

Το υπόμνημα είναι αποκαλυπτικό. Παραδόθηκε τον....

Γενάρη του 1920 στον ίδιο τον Βενιζέλο όταν βρισκόταν στο Παρίσι και έθετε στη διάθεση του μαχόμενου ελληνικού στρατού ισχυρή δύναμη 20.000 στρατιωτών, περίπου δύο μεραρχιών, για να χτυπήσουν τον Κεμάλ στη Σεβάστεια. Αλλά ας δούμε σημεία του ιστορικού αυτού υπομνήματος:

Το υπόμνημα

«Προς τον Εξοχώτατον Πρόεδρον της Ελληνικής Κυβερνήσεως κ. Ελευθέριον Βενιζέλον, εις Παρισίους.

Εξοχώτατε, εθεωρήσαμεν σκόπιμον να υποβάλωμεν Υμίν συνημμένως υπόμνημα, όπερ η Επιτροπεία των εν Ελλάδι Ποντίων απέστειλεν εις το Γενικόν Επιτελείον.

Προέλασις δυνάμεως είκοσι χιλιάδων ανδρών ως εκείνης την οποίαν, κατά μετρίους υπολογισμούς είναι εις θέσιν καλώς εφοδιαζόμενος και εξοπλιζόμενος να παρατάξη εις πρώτην στιγμήν ο Πόντος δύναται να απασχολήση σοβαρώς τον εις Σεβάστειαν συγκεντρούμενον στρατόν του Κεμάλ

Είναι γνωστόν ότι η Σεβάστεια αποτελεί σπουδαίαν δράσιν του κεμαλισμού. Η από Αμισόν εις Σεβάστειαν αμαξιτή οδός είναι εις την διάθεσιν ημών, δεδομένου ότι ο Κεμάλ απέσυρε τελευταίως πάσας τας δυνάμεις αυτού εκ της περιφερίας ταύτης. Επιτυχής προέλασις προς την διεύθυνσιν ταύτην αποκόπτει τπν υποχώρησιν του πρός δυσμάς δρώντος στρατού. Πάντα ταύτα θα επέφερον ευθύς αμέσως σοβαρόν αντιπερισπασμόν εις τας δυνάμεις του Κεμάλ εξ ού προφανές ότι θα επωφεληθή ο ημέτερος στρατός...

Το υπόμνημα τούτο αποστέλλομεν Υμίν διά του κ. Ι Θιάκη, εντεταλμένου να υποβάλη Υμίν και προφορικώς τας επί τούτω ιδέας ημών.

Αθήναι24/1/1920

Ο Πρόεδρος Χ. Καλαντίδης

Ο Γραμματεύς Κ. Κανσήζ»

Και προς τον Στρατό

Υπήρχε και άλλο υπόμνημα προς το Γενικό Επιτελείο Στρατού, που έδινε λεπτομερή στοιχεία για τη συγκρότηση και τις διαθέσιμες δυνάμεις του ποντιακού στρατού όπως:

«Εις την περιφέρειαν Αμασείας 4.000 άνδρες έχουν τα όπλα των και είναι οργανωμένοι εις τα ελληνικά χωρία» και «ο στρατηγός Ανανίας του ρωσικού στρατού, Πόντιος την καταγωγήν, ως ο ίδιος εδήλωσεν εις την καθ’ ημάς Επιτροπείαν, δύναται να ανασυντάξη εντός βραχυτάτου χρονικού διαστήματος την μεραρχίαν ταύτην με δύναμιν 10.000 ανδρών».

Αδιαφόρησε

Δυστυχώς ο Βενιζέλος ή αδιαφόρησε ή αγνόησε σκοπίμως την πρότασή τους. Αν γινόταν αποδεκτή, ίσως η έκβαση της μικρασιατικής εκστρατείας να ήταν διαφορετική και ο Ελληνισμός να μην υφίστατο την ήττα, την ταπείνωση και τον ξεριζωμό..

Σύμμαχοι όλοι οι μη μουσουλμάνοι

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ και το σημείο στο οποίο η Επιτροπεία των Ποντίων τονίζει τους δεκάδες μη μουσουλμάνους συμμάχους που θα στηρίξουν την εκστρατεία κατά του Κεμάλ:

«…Προ Ποντίων βαδιζόντων κατά του Κεμάλ δεν θα μείνουν απλοί θεαταί οι Αρμένιοι, αλλά κυρίως οι Κιρκάσιοι και οι Κιζηλμπάσηδες της Σεβαστείας, ούτε οι Χριστιανοί Λαζοί, ούτε οι Σταυριώται και διάφοροι άλλοι μουσουλμανικαί αλλά μη τουρκικοί φυλαί, οι οποίοι τα προς τους Έλληνας αισθήματά των πολλάκις και εμπράκτως εξεδήλωσαν...».

ΕΘΝΑΡΧΗΣ Ή ΠΡΟΔΟΤΗΣ;

Η επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Σουηδική Ακαδημία με την οποία πρότεινε τον Κεμάλ Ατατούρκ για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης !

Κύριε Πρόεδρε,
Για περίπου επτά αιώνες ολόκληρη η Μέση Ανατολή και μεγάλο τμήμα της Κεντρικής Ευρώπης αποτέλεσαν θέατρο αιματηρών πολέμων. Κύρια αιτία γι αυτούς ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία και το απολυταρχικό καθεστώς των Σουλτάνων.
Η υποδούλωση χριστιανικών λαών, οι θρησκευτικοί πόλεμοι του Σταυρού εναντίον της Ημισελήνου που μοιραία επακολούθησαν και οι διαδοχικές εξεγέρσεις όλων αυτών των λαών που προσέβλεπαν στην απελευθέρωσή τους δημιουργούσαν μια κατάσταση πραγμάτων που θα παρέμενε μόνιμη πηγή κινδύνων όσο η Οθωμανική Αυτοκρατορία διατηρούσε τα ίχνη που της είχαν αφήσει οι Σουλτάνοι.

Η εγκαθίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1922, όταν το εθνικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ Πασά θριάμβευσε επί των αντιπάλων του, έθεσε οριστικά τέλος σ' αυτή την κατάσταση αστάθειας και μισαλλοδοξίας.
Πράγματι, σπάνια στη ζωή ενός έθνους πραγματοποιήθηκε σε τόσο λίγο χρόνο μια αλλαγή τόσο ριζική. Μια παρακμάζουσα αυτοκρατορία που ζούσε υπό θεοκρατικό καθεστώς στο οποίο οι έννοιες του δικαίου και της θρησκείας συγχέονταν μετατράπηκε σ`ένα εθνικό και σύγχρονο κράτος, γεμάτο ενέργεια και ζωή.

Με την ώθηση του μεγάλου μεταρρυθμιστή Μουσταφά Κεμάλ το απολυταρχικό καθεστώς των Σουλτάνων καταλύθηκε και το κράτος κατέστη αληθινά κοσμικό. Το έθνος ολόκληρο στράφηκε προς την πρόοδο, με την θεμιτή φιλοδοξία να ενταχθεί στην πρωτοπορία των πολιτισμένων λαών.

Όμως το κίνημα για την εδραίωση της ειρήνης προχώρησε από κοινού με όλες εκείνες τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις που προσέδωσαν στο νέο κυρίως εθνικό κράτος της Τουρκίας τη σημερινή του μορφή. Πράγματι η Τουρκία δεν δίστασε να αποδεχθεί ειλικρινά την απώλεια επαρχιών όπου κατοικούσαν άλλες εθνότητες και, ικανοποιημένη πραγματικά με τα εθνικά και πολιτικά της σύνορα όπως καθορίστηκαν από τις Συνθήκες, έγινε αληθινός στυλοβάτης της ειρήνης στην Εγγύς Ανατολή.
Είμαστε εμείς οι Έλληνες που αιματηροί αγώνες αιώνων μας είχαν φέρει σε κατάσταση διαρκούς ανταγωνισμού με την Τουρκία οι πρώτοι που είχαμε την ευκαιρία να αισθανθούμε τις συνέπειες αυτής της βαθιάς αλλαγής στη χώρα αυτή, διάδοχο της παλιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Από την επόμενη μέρα της Μικρασιατικής καταστροφής, διαβλέποντας την δυνατότητα συνεννόησης με την αναγεννημένη Τουρκία, που προέκυψε από τον πόλεμο ως εθνικό κράτος, της απλώσαμε το χέρι και το δέχτηκε με ειλικρίνεια. Από αυτήν την προσέγγιση, που μπορεί να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για τη δυνατότητα συνεννόησης ακόμη και μεταξύ λαών που τους χώρισαν οι πιο σοβαρές διαφορές, όταν αυτοί διαποτιστούν με την ειλικρινή επιθυμία για ειρήνη, προέκυψαν μόνο καλά, τόσο για τις δύο ενδιαφερόμενες χώρες όσο και για τη διατήρηση της ειρήνης στην Εγγύς Ανατολή.

Ο άνθρωπος στον οποίο οφείλεται αυτή η πολύτιμη συμβολή στην ειρήνη δεν είναι άλλος από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ Πασά. Έχω λοιπόν την τιμή ως αρχηγός της Ελληνικής Κυβέρνησης το 1930, όταν η υπογραφή του Ελληνοτουρκικού συμφώνου σηματοδότησε μια νέα εποχή στην πορεία της Εγγύς Ανατολής προς την ειρήνη, να υποβάλλω την υποψηφιότητα του Μουσταφά Κεμάλ Πασά για την διακεκριμένη τιμή του βραβείου Νόμπελ για την Ειρήνη.

Με βαθύτατη εκτίμηση

Ε. Κ. Βενιζέλος

(Translation from French into Greek by Penny Pouliou)

......................................................
Nomination letter by Eleftherios K. Venizelos for the conferral of the Nobel Peace Prize upon Mustafa Kemal Pasha (Ataturk)

(Translation from French into English by Stella Colston)
Athens, January 12, 1934
Mister President,
For almost seven centuries the whole of the Near East and a large part of Central Europe was a theatre for bloody wars. The main cause of this was the Ottoman Empire and the absolutist regime of the Sultans.
The subjugation of Christian peoples, the religious wars of the Cross against the Crescent which inevitably followed, and the successive resurgences of all the peoples who aspired to their liberation, created a situation which remained a permanent source of danger as long as the Ottoman Empire retained the imprint of the Sultans.
The foundation of the Turkish Republic in 1922, when the national movement of Moustafa Kemal Pasha triumphed over its adversaries, put a definitive end to that state of instability and intolerance.
Indeed, very rarely has such a radical change been achieved in so short a time in the life of a nation.
An empire in decline, living under a theocratic regime where the notions of law and religion intermingled, was turned into a modern nation state, full of vigour and life.
Through the impetus given by the great reformer Moustafa Kemal Pasha, the absolutist regime of the Sultans was abolished, and the state became truly secular. The whole nation embraced progress, rightly ambitious to be present at the forefront of civilized peoples.
But the consolidation of peace went hand in hand with all the internal reforms which gave the new, predominantlyethnic Turkish state the image it has nowadays. Indeed, Turkey did not hesitate to accept legally the loss of provinces inhabited by other nationalities and, satisfied with the ethnic and political borders defined by the treaties, she became a true pillar for peace in the Near East.
We, the Greeks, who had been driven for centuries of bloody battles into continuous confrontation with Turkey, were the first to feel the effects of the deep change which occurred in that country, the successor of the old Ottoman Empire.
Having discerned, very soon after the catastrophe in Asia Minor, the opportunity of an understanding with reborn Turkey - which came out of the war as a national state-we offered her our hand which she took with sincerity.
This rapprochement, which shows that even peoples divided by the most serious differences can come closer to each otherwhen they become filled with the sincere desire for peace, was beneficial both for the two countries involved and for keeping the peace in the Near East.
The man to whom this invaluable contribution to the cause of peace is due is, of course, the President of the Turkish Republic, Moustafa Kemal Pasha.
Thus, I have the honour, as the leader of the Hellenic Government in 1930, when the signature of the Greek-Turkishpact marked a new era in the march of the Near East towards peace, to propose Moustafa Kemal Pasha as a candidate for the distinguished honour of the Nobel Peace Prize.
Yours sincerely,

E. K. Venizelos

-Η Εθνική ομάδα των Νέων στην Τραπεζούντα

Με αφορμή την πρόκριση στους “16″ του Παγκοσμίου Κυπέλλου, η Εθνική μας ομάδα των Νέων U20 

Η Τραπεζούντα της Παναγίας

γράφει: Αντώνης Καρπετόπουλος

Η ελληνική αποστολή επέστρεψε πίσω στο Γκαζιαντέπ Σάββατο μεσημέρι, αλλά την Τραπεζούντα θα την έχει πάντα στην καρδιά της, θέλω να πιστεύω. Πρώτοι από όλους θα την έχουν οι νεαροί παίκτες του Κώστα Τσάνα, όχι μόνο γιατί εδώ πέτυχαν την πρώτη πρόκριση στο β γύρο παγκοσμίου Κυπέλλου που έχει πάρει ποτέ ελληνική ομάδα ποδοσφαίρου, αλλά και γιατί το τριήμερο εκεί τους έδωσε τη δυνατότητα να αισθανθούν και περισσότερο Ελληνες και ότι παίρνουν μέρος σε ένα μεγάλο τουρνουά.

Ομολογώ ότι με εξέπληξε κομμάτι η θέληση των παικτών στο μοναδικό πρωϊνό ρεπό τους να επισκεφτούν την Παναγία Σουμελά, μολονότι μάλιστα τους εξήγησαν ότι η διαδρομή με το πούλμαν δεν είναι απλή και υπάρχει κι ένα κομμάτι που απαιτεί πεζοπορία.

Στο γκρουπ υπάρχουν και μερικοί θρησκευόμενοι και μερικοί ποντιακής καταγωγής, όπως ο Σταφυλλίδης και ο Μπουγαϊδης: όμως αν συμφώνησαν όλοι ότι αυτό θέλουν να κάνουν αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι στο σύνολό τους είναι ανοιχτόμυαλα παιδιά. Ολοι γνώριζαν ότι μιλάμε για ένα μνημείο της Χριστιανοσύνης, αλλά κι ένα αρχαιολογικό θαύμα που αξίζει να δεις από κοντά.

Είχα ακούσει διάφορα και για την Παναγία Σουμελά και για την Τραπεζούντα, αλλά αυτά που είδαν τα μάτια μου ξεπέρασαν την οποιαδήποτε προσδοκία. Χτισμένο στο πιο απόκρημνο σημείο ενός γιγάντιου δάσους που βρίσκεται σε ένα από τα βουνά που καλύπτουν τα νότια της πόλης, το μοναστήρι της Παναγίας νομίζεις ότι χτίστηκε όντως από αγγέλους.

Όταν το βλέπεις από κάτω, καθώς ανεβαίνεις το λιθόχτιστο δρομάκι, έχεις την εντύπωση ότι πρόκειται για μεσαιωνικό παρατηρητήριο ή έστω κάποιου είδους κάστρο. Το τοίχος του, χτισμένο για να το προστατεύει από πιθανές επιδρομές, δίνει μια αίσθηση μεγαλύτερου απομονωτισμού – οι καλόγεροι που το δημιούργησαν διάλεξαν ένα εξαιρετικά δυσκολοπροσβάσιμο σημείο, και την ίδια στιγμή μοιάζουν να ήθελαν να απομονωθούν από οποιοδήποτε πειρασμό, ακόμα και από τον πειρασμό της αισθητικής ομορφιάς του δασώδους καταπράσινου τοπίου.

Όταν φτάνεις πάνω και κοιτάς αυτή την απεραντοσύνη καταλαβαίνεις τι σημαίνει «σταματάω το χρόνο»: η Παναγία Σουμελά χτίστηκε με πολύ υπομονή, πολύ θέληση, πολύ επιμονή – η αρχιτεκτονική της επιβλητικότητα οφείλεται στο ότι δημιουργήθηκε χωρίς βιασύνες, χωρίς χρονικούς ορίζοντες, χωρίς την καταπίεση της παράδοσης του έργου. Δημιουργός της είναι ο Θεός χρόνος και ίσως επειδή την προστατεύει ακόμα για αυτό και άντεξε μια σειρά από λεηλασίες: οι ελάχιστες τοιχογραφίες που της έχουν απομείνει, με επιβλητικότερη αυτή της παναγιάς μάνας στο θόλο του πάλαι ποτέ ναού, επιτείνουν την αίσθηση της αιώνιας λύτρωσης. Ο «χρόνος προστάτης» σώζει τη μνήμη και τη λατρεία: παρόλο που λειτουργεί ως ένα είδος μουσείου και μολονότι βλέπεις σε αυτό δεκάδες Τούρκους επισκέπτες να περιφέρονται με την περιέργεια του τουρίστα που προσπαθεί να καταλάβει που βρίσκεται, το μοναστήρι προκαλεί ένα είδος δέους – κρίμα που λειτούργησε για μια και μοναδική φορά πριν από τρία χρόνια. Κάποια στιγμή, μαγεμένος από το τοπίο, ο Κολοβός ψέλλισε «που ήρθαμε…».

Ο Βασίλης Γεωργόπουλος, σοφός άνθρωπος, του είπε να θυμάται πως η μπάλα μέσα της, δεν έχει αέρα, όπως κάποιοι νομίζουν, αλλά όλο τον κόσμο, γιατί μπορεί να σε πάει παντού. Ο μικρός του Πανιωνίου και δυο – τρεις ακόμα κούνησαν καταφατικά το κεφάλι.

Αν η Παναγία Σουμελά είναι σύμβολο του ποντιακού ελληνισμού η Τραπεζούντα είναι προφανώς η χαμένη γη της Επαγγελίας του. Πάντα έβρισκα ψιλοχαζά τα ανέκδοτα για τους Πόντιους, έπειτα όμως από το σύντομο πέρασμα από εδώ τα θεωρώ όχι απλώς χαζά, αλλά ανόητα. Αν οι Πόντιοι είναι κουτοί κι είχαν διαλέξει για να εγκατασταθούν ένα τόσο όμορφο μέρος, αναρωτιέμαι ποιοι μπορεί να είναι οι έξυπνοι. Κατάλαβα επίσης περνώντας και τα δάκρια όλων των δικών μας Ποντίων όταν αναφέρονται στη Γη τους: η Τραπεζούντα είναι μια πόλη – κομψοτέχνημα, ένα μπαλκόνι που κρέμεται πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα. Πολυεπίπεδη, πολύβοη, αλλά και κοσμοπολίτισσα, η Τραπεζούντα κουβαλάει ακόμα πολλά σημάδια της ποντιακής ελληνικότητας. Υπάρχουν ακόμα οι μεγάλες ελληνικές πλατείες, οι ελληνικές εκκλησίες – κυρίως μια ατμόσφαιρα που δείχνει ότι υπάρχει μια σύνδεση της συγκεκριμένης πόλης με αυτές των παράλιων της Μικράς Ασίας παρόλο που η απόσταση είναι τεράστια.

Στις σχεδόν τέσσερις σούπερ καλοκαιρινές μέρες που περάσαμε εκεί περιμένοντας να σφραγιστεί και επίσημα το εισιτήριο της πρόκρισης στους 16, γνωρίσαμε κάμποσους Τούρκους που ήξεραν ποντιακά ή ακόμα και λίγα μοντέρνα ελληνικά: μερικοί μας ζήτησαν και εισιτήρια για να ρθουν να υποστηρίξουν την εθνική ομάδα και όντως το έκαναν. Όπως περίπου συμβαίνει και στην Κωνσταντινούπολη και στην Τραπεζούντα υπάρχει μια περίεργη μάχη μεταξύ Δύσης και Ανατολής που όμως δεν έχει νικητή: η τελική σύνθεση καθιστά το τοπίο μοναδικό – στο όμορφο αυτό σκηνικό συνυπάρχουν πολλά πλάσματα του Θεού κι αν η ποντιακή Κοινότητα δεν είχε ξεριζωθεί βίαια το 1920 είναι δεδομένο ότι θα μεγαλουργούσε, αφού τις βαθιές ρίζες της πόλης αυτή τις έβαλε.

Φεύγοντας από τη μικρή αυτή ειδυλλιακή πόλη αναρωτιέσαι γιατί η Μοίρα είναι τόσο σκληρή με τους δημιουργούς. Οι Πόντιοι δημιούργησαν κάτι τόσο όμορφο που ξεσήκωσε μια ζήλεια. Και η ζήλεια, όπως όλα τα εγωπαθή συναισθήματα, προκάλεσε μια καταστροφή που πονάει ακόμα πολύ καθώς η ομορφιά της δημιουργίας παραμένει…

ΠΗΓΗ