Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου η παρουσίαση του βιβλίου "ΠΟΝΤΟΣ, Θέματα Λαογραφίας του Ποντιακού Ελληνισμού" με την AEGEAN OIL, χορηγό της έκδοσης & τις Εκδόσεις "Αλήθεια" στο Ξενοδοχείο King George.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Βουλευτής Κιλκίς κ. Κωνσταντίνος Κιλτίδης.
Για το βιβλίο μίλησαν επίσης:
Ο Δημοσιογράφος και Συντονιστής Εκδότης κ. Κώστας Τσαρούχας,
Ο Επίκουρος Καθηγητής του. Δ.Π.Θ. και Επιμελητής του τόμου κ. Μανόλης Σέργης,
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Δ.Π.Θ. και Διευθυντής της σειράς κ. Μανόλης Βαρβούνης,
Ο Πρόεδρος της AEGEAN OIL και Πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Αθηνών κ. Δημήτρης Μελισσανίδης.
Ομιλία κ. Δημήτρη Μελισσανίδη
Κύριε υπουργέ, κύριοι βουλευτές, κύριοι καθηγητές, κυρίες και κύριοι
Είναι γνωστό ότι ο πολιτισμός είναι η κινητήρια δύναμη των εθνών, αυτή που σε μεγάλο βαθμό καθορίζει την ιστορική του πορεία. Ιδιαίτερα δε όταν πρόκειται για τον παραδοσιακό, λαϊκό πολιτισμό, τότε μπορούμε να πούμε ότι είναι η δύναμη που δίνει ιδιαίτερο χρώμα και ομορφιά σε κάθε λαό και έθνος.
Οι Έλληνες του Πόντου έζησαν στα άγια χώματα της αλησμόνητης πατρίδας συνεχώς επί τρεις χιλιάδες χρόνια. Εκεί, έχοντας διαχρονική συντροφιά από τη μια πλευρά τις απότομες βουνοκορφές των Ποντιακών βουνών και από την άλλη τα φουρτουνιασμένα κύματα του Ευξείνου Πόντου, παλεύοντας αδιάλειπτα με βαρβαρικά φύλα, με Πέρσες, Άραβες, Μογγόλους και Τούρκους, σχηματίστηκαν τα βασικά χαρακτηριστικά των Ελλήνων του Πόντου.
Ατρόμητος, μαχητικός, αγωνιστικός, καταδικασμένος από τη μοίρα του να παλεύει απέναντι σε πολυπληθέστερους αντιπάλους, ο Πόντιος έμαθε να πετυχαίνει το ακατόρθωτο. Γι’ αυτό η ιστορία μας, τα λαϊκά μας τραγούδια που διασώθηκαν επί αιώνες, είναι γεμάτα με ήρωες, στρατηγούς και ακρίτες, με κορυφαίο το Διγενή, ο οποίος καλεί μέχρι και το Χάρο να παλέψουν σε μαρμαρένιο αλώνι.
Και σε αυτές τις άγριες, τις σκληρές συνθήκες, όπου ο άνδρας είναι πολεμιστής και αγωνιστής, η γυναίκα, η μάνα, η σύζυγος και η αδελφή, έχουν ξεχωριστή, πρωταγωνιστική θέση στην ίδια την κοινωνία.
Μελωδικός σύντροφος σε πολεμιστές και ρωμάνες, είναι τα ακριτικά τραγούδια, η λαϊκή ποντιακή μούσα, επική μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, όπως επική είναι και η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού.
«Ακρίτας κάστρεν έχτιζεν, Ακρίτας περιβόλιν...»
“Αητένς επαραπέτανεν, ψηλά σα επουράνια...»
Κάτω από αυτές τις συνθήκες κεντήθηκε ο πολύχρωμος και πανέμορφος καμβάς του λαϊκού παραδοσιακού πολιτισμού των Ελλήνων του Πόντου, από το 800 π.Χ. μέχρι το 1923, οπότε οι πρόγονοί μας αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την προσφιλή πατρίδα.
Τότε οι πρόγονοί μας, μαζί με τα εικονίσματα, τα ιερά κειμήλια και τα οστά των προγόνων τους, πήραν στις πλάτες τους και κουβάλησαν τις μνήμες και τον πολιτισμό της αλησμόνητης πατρίδας σε νέους τόπους, στον Καύκασο, την Κριμαία, την Καλαμαριά, τη Φλώρινα, τα Σούρμενα, την Καλλιθέα, τα Ταμπούρια, την Κοκκινιά και το Κερατσίνι. Εκεί και δω, στις νέες-παλιές πατρίδες, ο Ποντιακός Ελληνισμός συνέχισε και συνεχίζει να κρατάει ζωντανές τις μνήμες και το λαϊκό πολιτισμό του αλησμόνητου Πόντου.
Αυτός ο πολιτισμός, όπως και η ιστορία μας, δυστυχώς δεν έχει πάρει τη θέση που του αρμόζει στην ιστορία του ελληνικού έθνους. Τα παιδιά μας όταν διδάσκονται την ελληνική ιστορία, δεν βλέπουν παρά λίγες γραμμές για την πλούσια και γεμάτη αγώνες και αντρειοσύνη ιστορία του ποντιακού ελληνισμού, που άνδρωσε και ανέδειξε μια αυτοκρατορία, την Ποντιακή Αυτοκρατορία των Μεγαλοκομνηνών, που έζησε περίπου τρεις αιώνες.
Εδώ υπάρχει ένα κενό, που καλείται η ελληνική πολιτεία να καλύψει, για να δικαιωθούν οι αγώνες που έκαναν επί χιλιετίες οι Έλληνες του Πόντου για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
Μέρος αυτού του τεράστιου κενού, που ιδιαίτερα για μας τους Πόντιους, είναι ένα κενό στις καρδιές μας, έρχεται να καλύψει ο σπουδαίος τόμος των εκδόσεων ΑΛΗΘΕΙΑ, ΠΟΝΤΟΣ, Θέματα Λαογραφίας του Ποντιακού Ελληνισμού.
Στις 462 σελίδες του βιβλίου αυτού 29 συγγραφείς, άνθρωποι του πνεύματος, των γραμμάτων, των τεχνών και του λαϊκού μας πολιτισμού, έγραψαν κεφάλαια για την ιστορία και τον πολιτισμό των Ελλήνων του Πόντου, καλύπτοντας μια χρονική περίοδο που αρχίζει από την περίοδο της αυτοκρατορίας και την οθωμανική κατοχή και φθάνει μέχρι τις μέρες μας.
Πρόκειται για ένα μνημειώδες έργο, που επιμελήθηκε ο καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, Μανόλης Σέργης και εκδόθηκε από τις εκδόσεις ΑΛΗΘΕΙΑ, του φίλου μου, Κώστα Τσαρούχα.
Και το κυριότερο, το βιβλίο αυτό θα διδάσκεται στο πανεπιστήμιο, σε όλους τους Έλληνες φοιτητές, ανοίγοντας, ελπίζω το δρόμο για τη διδασκαλία της ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού, σε όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης.
Κυρίες και κύριοι που γράψατε αυτό το έργο, κύριε καθηγητά που το επιμεληθήκατε, αγαπητέ φίλε Κώστα Τσαρούχα που ανέλαβες την έδκοση του βιβλίου, ως πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Αθηνών, ως πρόσφυγας 2ης γενιάς του αλησμόνητου Πόντου, ως απλός Έλληνας, σας απευθύνω ένα θερμό ευχαριστώ.
