Το έμβλημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
Η τουρκική πλευρά επιδιώκει την πολιτική και η ελληνική το δίκαιο. Ουσιαστικά εμπλέκονται μεταξύ τους αυτά τα δύο. Το δίκαιο έγινε μέρος της πολιτικής και η πολιτική έγινε μέρος του δικαίου. Ορθώνονται ενώπιόν μας σαν ένα αδιαίρετο σύνολο. Υπέρ όποιας πλευράς και αν είναι η απόφαση του δικαστηρίου, αυτή αποτελεί «νομική νίκη» για την πλευρά αυτή και «πολιτικό πλήγμα» για την άλλη πλευρά. Αν υπάρχει μια δύναμη που κυριαρχεί πάνω στα δικαστήρια εκείνα, όπως ο Στάλιν, μπορείτε να αμφιβάλλετε για το αν είναι δίκαιες οι αποφάσεις αυτές. Απέναντί μας έχουμε το ανώτατο νομικό όργανο της Ευρώπης. Αν δεν εμπιστευόμαστε ούτε τις αποφάσεις αυτού του οργάνου, τότε τι θα εμπιστευόμαστε;
Όλοι στον κόσμο αυτό χρειάζονται το δίκαιο. Και οι καλοί και οι κακοί. Ακόμη και οι δικτάτορες που λύνουν και δένουν. Σκεφτείτε τον Στάλιν που κυβέρνησε τη Σοβιετική Ένωση για 30 χρόνια μετά τον Λένιν. Ήταν σίγουρα ο πιο ισχυρός δικτάτορας που πέρασε και θα περάσει από τον κόσμο. Και πολλοί τον θεωρούσαν θεό. Χρειαζόταν το δίκαιο ακόμη και αυτός. Ήταν και αυτός υποχρεωμένος να προσαρμόσει τα πάντα στο καλούπι του νόμου. Ουσιαστικά, μπορούσε να καθαρίσει με κάθε μέσον όσους τον αντιπολιτεύονταν και ήθελε να τους βγάλει από τη μέση. Ένας άνθρωπος μπορούσε να πέσει θύμα τροχαίου δυστυχήματος, να πνιγεί στη θάλασσα, να αυτοκτονήσει ή να βρεθεί κάπου νεκρός κατά μυστηριώδη τρόπο. Επειδή κρατούσε στα χέρια του τον οργανισμό που ονομάζεται κράτος, θα μπορούσε να βάλει τους γιατρούς να γράψουν ό,τι έκθεση ήθελε αυτός. Δεν επέλεξε αυτό το δρόμο ο Στάλιν. Επέλεξε το δίκαιο. Έστησε λαϊκά δικαστήρια. Εκεί δίκαζε όποιον ήθελε να βγάλει από τη μέση. Και τον εκτελούσε. Ήθελε να δείξει στον κόσμο πως δεν ήταν δικτάτορας και πως τα κάνει όλα στο πλαίσιο του νόμου.
Οι Σοβιετικοί νοιάζονταν να μην δικάσουν και να τιμωρήσουν κάποιον λόγω των απόψεών του. ΓιΆ αυτό προτιμούσαν να φορτώνουν σε όσους αντιπολιτεύονταν το σύστημα κοινά αδικήματα και να τους τιμωρούν γιΆ αυτά. Έκρυβαν είτε χρυσάφι είτε συνάλλαγμα είτε ναρκωτικά μέσα στα σπίτια τους όπου έμπαιναν κρυφά. Ύστερα έκαναν έφοδο και τους συλλάμβαναν ως λαθρέμπορους. Το προσάρμοσαν και αυτό στο καλούπι του νόμου.
Γιατί αναφέρθηκα σε αυτό το θέμα; Να σας πω. Πρόσφατα συζητάμε για το δίκαιο και την πολιτική. Η τουρκική πλευρά επιδιώκει την πολιτική και η ελληνική το δίκαιο. Ουσιαστικά εμπλέκονται μεταξύ τους αυτά τα δύο. Το δίκαιο έγινε μέρος της πολιτικής και η πολιτική έγινε μέρος του δικαίου. Ορθώνονται ενώπιόν μας σαν ένα αδιαίρετο σύνολο. Υπέρ όποιας πλευράς και αν είναι η απόφαση του δικαστηρίου, αυτή αποτελεί «νομική νίκη» για την πλευρά αυτή και «πολιτικό πλήγμα» για την άλλη πλευρά. Αν υπάρχει μια δύναμη που κυριαρχεί πάνω στα δικαστήρια εκείνα, όπως ο Στάλιν, μπορείτε να αμφιβάλλετε για το αν είναι δίκαιες οι αποφάσεις αυτές. Απέναντί μας έχουμε το ανώτατο νομικό όργανο της Ευρώπης. Αν δεν εμπιστευόμαστε ούτε τις αποφάσεις αυτού του οργάνου, τότε τι θα εμπιστευόμαστε;
Στην Κύπρο δεν είναι το δίκαιο και η πολιτική που συγκρούονται. Βρίσκονται αντιμέτωπα το δίκαιο με το άδικο. Είτε θα νομιμοποιήσουμε τα αποτελέσματα ενός πολέμου είτε θα παραδεχτούμε ότι δεν είναι νόμιμα. Κατακτήθηκαν εδάφη με αίμα. Διώχτηκαν άνθρωποι από τους τόπους τους με τη βία των όπλων. Κατασχέθηκαν οι περιουσίες τους. Ύστερα, οι περιουσίες αυτές διανεμήθηκαν σε κάποιους άλλους. Επιπλέον, τους δόθηκαν και τίτλοι ιδιοκτησίας. Μήπως είναι νόμιμο αυτό; Δηλαδή, μήπως σε αυτό τον κόσμο όποιος κατακτήσει κάποιο έδαφος και βάλει τη σημαία του πάνω σε αυτό, αμέσως γίνεται και ο ιδιοκτήτης του;
Μου φαίνεται πως το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι πέρασε τόσος πολύς καιρός από τότε. Αν αυτές οι αγωγές είχαν καταχωριστεί αμέσως μετά το 1974 και ετίθεντο σε ισχύ, σίγουρα οι υποθέσεις δεν θα περιπλέκονταν τόσο πολύ. Όμως, έχουμε μπροστά μας πιο παλιά παραδείγματα από το δικό μας. Το Γκιοκτσέαντα και το Μποζτζάαντα. Το Γκιοκτσέαντα ήταν κάποτε η Ίμβρος και το Μποζτζάαντα η Τένεδος. Ο ντόπιος πληθυσμός αυτών των νησιών ήταν Έλληνες. Με τη Συνθήκη της Λοζάνης τα νησιά αυτά παραχωρήθηκαν στην Τουρκία. Ό,τι έκανε στην Κύπρο μετά το 1974 η Τουρκία, το έκανε και εκεί. 'Αλλαξε ακόμα και το όνομα των νησιών. Μετέφερε πληθυσμό από την Τουρκία εκεί. Και αφάνισε τον ντόπιο πληθυσμό. Τώρα καταχωρίζουν αγωγές στο ΕΔΑΔ εναντίον της Τουρκίας και κερδίζουν και οι κληρονόμοι των εδαφών σε εκείνα τα νησιά. Ο κλέφτης δεν γίνεται ηγεμόνας του κόσμου, έτσι δεν είναι;
Του Σενέρ Λεβέντ ΠΟΛΙΤΗΣ
